Article / interview
Dyrektorzy instytutów PAN oraz rektorzy po śmierci P. Adamowicza apelują o odrzucenie mowy nienawiści
Dyrektorzy instytutów Polskiej Akademii Nauk w liście otwartym po śmierci prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza zaapelowali " o stanowcze odrzucenie mowy nienawiści, która wywiera destrukcyjny wpływ na ludzką świadomość i pobudza do przemocy". Podobne oświadczenia opublikowali rektorzy uczelni Warszawy, Wrocławia i Opola. Pamięć zmarłego prezydenta uczciła też społeczność Uniwersytetu Gdańskiego.
Poniżej publikujemy oświadczenia:
“Lawina bieg od tego zmienia,
Po jakich toczy się kamieniach”
Czesław Miłosz, Traktat Moralny
List dyrektorów instytutów Polskiej Akademii Nauk po zabójstwie Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza
Pracownicy instytutów Polskiej Akademii Nauk z przerażeniem i smutkiem przyjęli wiadomość o śmierci Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza, który padł ofiarą ataku nożownika w czasie koncertu Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Łączymy się w bólu z Rodziną tragicznie zmarłego Pana Prezydenta, jego przyjaciółmi i wszystkimi Polakami, którzy przejęci są grozą tego wydarzenia.
Od lat z niepokojem obserwujemy wzrost napięcia w przestrzeni publicznej, promowanie i wykorzystywanie mowy nienawiści do celów politycznych, brutalizację języka, która zastąpiła język porozumienia. Strzelba, którą ktoś powiesił na ścianie kilka lat temu, w końcu wypaliła, po raz drugi zabijając niewinnego człowieka. Z przerażeniem stwierdzamy, że nawet tak tragiczne wydarzenia nie powstrzymują niektórych przed niedopuszczalnymi, barbarzyńskimi komentarzami.
Nie możemy przejść do porządku dziennego nad tym, co się stało. Podgrzewanie konfliktów, promowanie brutalności i siły, tolerowanie dyskryminacji, tani populizm, nieuchronnie prowadzą do tragedii. Zwracamy się do polityków o wyciągnięcie wniosków z tego tragicznego wydarzenia. Granica, za którą otwiera się droga do bezprawia i rozpadu Państwa, została właśnie przekroczona. Nie idźmy tą drogą.
Apelujemy do wszystkich uczestników społecznych debat, dziennikarzy, a nade wszystko do moderatorów życia politycznego o stanowcze odrzucenie mowy nienawiści, która wywiera destrukcyjny wpływ na ludzką świadomość i pobudza do przemocy. Protestujemy przeciwko wszelkim odmianom populizmu, który stanowi zagrożenie dla społecznego ładu w naszym wspólnym domu, jakim jest Polska. Odnowa życia publicznego w duchu wzajemnego szacunku jest naszą jedyną szansą.
Polska stoi przed wielkimi wyzwaniami. Widoczne na świecie zmiany ekonomiczne, polityczne i społeczne mają i będą miały coraz większy wpływ na nasz los. Temu wyzwaniu należy stawić czoła za pomocą racjonalnej polityki. Nowy porządek polityczny, nowy ład ekonomiczny, nowe możliwości w edukacji wymagają odważnych i mądrych decyzji, opartych na zrozumieniu tych mechanizmów. Apelujemy, by wszystkie siły opiniotwórcze oraz kręgi polityczne skoncentrowały się na sprostaniu tym wymaganiom. W przeciwnym razie będziemy mieli do czynienia z dalszym wzrostem społecznego poczucia zagubienia, wynikającym z tego wzrostem napięcia oraz – oby NIGDY więcej – kolejnymi tragediami, takimi jak śmierć Pana Prezydenta Pawła Adamowicza.
Pod listem podpisali się dyrektorzy instytutów Polskiej Akademii Nauk:
Lech Mankiewicz, Centrum Fizyki Teoretycznej PAN
Andrzej Dworak, Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN
Anna Zielińska, Instytut Slawistyki PAN
Łukasz Stettner, Instytut Matematyczny PAN
Sławomir Jarosz, Instytut Chemii Organicznej PAN
Sebastian Tarcz, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN
Małgorzata Witko, Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN
Marek Potrzebowski, Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN
Krzysztof Galos, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Marcin Opałło, Instytut Chemii Fizycznej PAN
Paweł Zięba, Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej PAN
Wacław Dziurzyński, Instytut Mechaniki Górotworu PAN
Jacek Koronacki, Instytut Podstaw Informatyki PAN
Monika Stanny, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN
Jarosław Włodarczyk, Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów PAN
Maciej Eder, Instytut Języka Polskiego PAN
Marek Figlerowicz, Instytut Chemii Bioorganicznej PAN
Tomasz Mazgajski, Muzeum i Instytut Zoologii PAN Jan Kiciński, Instytut Maszyn Przepływowych PAN
Jan Marcin Węsławski, Instytut Oceanologii PAN
Elżbieta Witkowska - Zaremba, Instytut Sztuki PAN
Ewa Słaby, ING PAN
Rafał Kowalczyk, Instytut Biologii Ssaków PAN
Waldemar Świdziński, Instytut Budownictwa Wodnego PAN w Gdańsku
Beata Orlecka-Sikora, Instytut Geofizyki PAN
Władysław Lasoń, Instytut Farmakologii PAN
Tadeusz Burczyński, Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
Grzegorz Motyka, Instytut Studiów Politycznych PAN
Zbigniew Trybuła, Instytut Fizyki Molekularnej PAN
Marianna Czaplicka, Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN
Andrzej Rychard, Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Piotr Zielenkiewicz, Instytut Biochemii i Biofizyki PAN
Bożena Moskwa, Instytut Parazytologii im. Witolda Stefańskiego PAN
Bogdan Wolko, Instytut Genetyki Roślin PAN
Iwona Słanislawska, Centrum Badań Kosmicznych PAN
Michał Witt, Instytut Genetyki Człowieka PAN
Konrad Wołowski, Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN
Marta Miączyńska, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie
Lech W. Szajdak, Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN
Cezary Sławiński, Instytut Agrofizyki PAN
Jacek Skomlał, Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana Kielanowskiego PAN
Jarosław Dziadek, Instytut Biologii Medycznej PAN
Roman Puźniak, Instytut Fizyki PAN
Mikołaj Sokołowski, Instytut Badań Literackich PAN
Andrzej Szablewski, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN
Elżbieta Wilk-Woźniak, Instytut Ochrony Przyrody PAN
Mariusz Piskuła, Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN
Maria Barcikowska-Kotowicz, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN
Andrzej Jeżowski, Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN
Piotr Życki, Centum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN
Wojciech Kriegseisen, Instytut Historii PAN
Jerzy Maik, Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Teodozja Rzeuska, Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
Adam Liebert, Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej im. M. Nałęcza PAN
Jacek Rybka, Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN
Jarosław Olav Horbańczuk, Instytut Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN
Celina Nowak, Instytut Nauk Prawnych PAN
W imieniu Akademii Młodych Uczonych PAN list podpisala: Anna Ajduk, Akademia Młodych Uczonych PAN
Oświadczenie Konferencji Rektorów Uczelni Warszawskich
Społeczność akademicka uczelni warszawskich jest wstrząśnięta informacją o śmierci Pawła Adamowicza, Prezydenta Gdańska. W obliczu tej tragedii łączymy się w bólu z rodziną Pana Prezydenta, jego bliskimi, współpracownikami, społecznością Gdańska oraz wszystkimi, których poruszyły te wydarzenia.
Apelujemy do wszystkich uczestników życia publicznego o godną reakcję na wydarzenia ostatnich dni, uszanowanie żałoby i cierpienia bliskich, a także o głęboką refleksję nad kondycją życia publicznego w Polsce.
Jako społeczeństwo ponosimy odpowiedzialność za to, jakie cele i wartości będą integrowały nas pomimo istniejących różnic i podziałów. Po okresie żałoby powinien przyjść czas na pogłębioną i analityczną debatę o stanie naszego społeczeństwa. Chcielibyśmy, aby odbyła się ona w oparciu o wartości akademickie, które wyrażają się w prymacie faktów nad opiniami, szacunku dla uczestników debaty, gotowości do zmiany przyjmowanych założeń oraz otwartości i odpowiedzialności w formułowaniu wniosków. Deklarujemy gotowość udziału naszych uczelni w działaniach opartych na tych wartościach.
Rektorzy uczelni warszawskich:
Prof. Marcin Pałys – Rektor Uniwersytetu Warszawskiego, Przewodniczący Konferencji Rektorów Uczelni Warszawskich
Prof. Stefan M. Kwiatkowski – Rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej
Prof. Adam Myjak – Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
Gen. bryg. dr inż. Ryszard Parafianowicz – Rektor-komendant Akademii Sztuki Wojennej
Prof. Wojciech Malajkat – Rektor Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie
Ks. prof. Bogusław Milerski – Rektor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Prof. Stanisław Mocek – Rektor Collegium Civitas
Prof. Jerzy Paweł Nowacki – Rektor Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych
Prof. Roman Cieślak – Rektor SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego
Prof. Wiesław Bielawski – Rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Prof. Mirosław Wielgoś – Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Apel Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola
Wstrząśnięci tragiczną śmiercią prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza, apelujemy o rozwagę, umiar w słowach, uspokojenie emocji, obniżenie temperatury sporów na tle ideologicznym, politycznym, światopoglądowym.
Wzajemny szacunek, otwartość, tolerancja i zrozumienie dla inności to fundament niezbędny do budowy każdej społeczności.
Nie zgadzamy się na mowę nienawiści w żadnej formie i pod żadnym politycznym czy światopoglądowym sztandarem. Zapowiadamy „zero tolerancji” dla takich zachowań w naszym środowisku oraz wsparcie i pomoc dla każdej inicjatywy, która ma na celu walkę z wszelkimi przejawami agresji w życiu publicznym.
Information
See also
IBL dla szkół
Z myślą o uczniach szkół średnich badacze z Instytutu Badań Literackich PAN zorganizowali akcję "IBL dla szkół". Przygotowali zestaw materiałów, które mają za zadanie - szczególnie przed egzaminem maturalnym - ugruntować i pogłębić wiedzę o literaturze, zainspirować do dialogu z twórcami i ich dziełami.
Dlaczego mimo wszystko warto pamiętać o piknikach?
Już od kilku lat miesiące przedwakacyjne, maj i czerwiec, obfitują w organizację imprez kulturalno-rekreacyjnych, czyli tak zwanych pikników. Wiele instytucji o różnym profilu działalności stara się dzięki nim zaprezentować w atrakcyjny sposób swoją ofertę − frekwencja również gwarantuje sukces. Instytucje nauki nie mają w tym względzie łatwego zadania, ale sama nauka ma ogromny potencjał, ukryty w ludziach, badaniach, osiągnięciach i archiwach. Te wszystkie czynniki dzięki pomysłowości i celowości działania sprawiły, że w Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie narodził się pomysł zorganizowania pikniku archiwalnego, imprezy zwracającej uwagę na fakt posiadania i doceniania dokumentacji historyczno-naukowej, jak i szerokiej edukacji w tym zakresie.
Zbiórka na transport medyczny dla Łucka. Towarzystwo Przyjaciół Ukrainy przy wsparciu Instytutu Badań Literackich PAN
Z radością przyjęliśmy wiadomość, że artykuły zakupione z naszej zbiórki "Pomoc dla Łucka" dotarły na miejsce - na Wołyński Uniwersytet Narodowy im. Łesi Ukrainki!
Podpisanie porozumienia o współpracy w ramach działań „Pałac Staszica – warszawskie centrum nauki i kultury” przez przedstawicieli Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiej Akademii Nauk i Kasy im. Józefa Mianowskiego
4 listopada 2022 roku w Pałacu Staszica w Warszawie przedstawiciele Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiej Akademii Nauk, reprezentowanej przez PAN Archiwum w Warszawie i PAN Zakład Działalności Pomocniczej oraz Kasy im. Józefa Mianowskiego - Fundacji popierania nauki podpisali ramowe porozumienie o współpracy w ramach działań „Pałac Staszica – warszawskie centrum nauki i kultury”. Podpisy złożyli: prof. dr hab. Jerzy Langer (Prezes TNW), prof. dr hab. Leszek Zasztowt (Prezes Kasy im. Józefa Mianowskiego), Dyrektor PAN Archiwum w Warszawie, dr hab. Hanna Krajewska oraz Dyrektor PAN ZDP Marcin Wochyń.