Polish Studies Newsletter

New release

Added on: 15.12.2021
Literature studies

Bielsko-Biała: małe centrum świata

Author/Editor:
Publishing house::
ISBN:
978-83-961111-1-1

Prof. Anna Węgrzyniak w recenzji wydawniczej książki Marka Bernackiego Bielsko-Biała: małe centrum świata nazwała ją „intelektualną biografią bielszczanina, który przedstawia odbiorcy „miłosny” związek z rodzinnym miastem.

Każdy z zebranych tu trzydziestu tekstów wiąże się z miastem rodzinnym autora, które obdarowało go możliwością realizowania pasji polonistycznej i pracy naukowej, a także odkrywania niezwykłych walorów rodzinnej ziemi – historycznych, kulturowo-artystycznych, geograficznych”.

W książce, obok esejów autobiograficznych znalazły się szkice pisane w latach 2000-2020, w większości poświęcone wybranym aspektom życia literackiego, historii, kultury i sztuki naszego miasta. Przeczytać można m.in. o beskidzkiej wyprawie Czesława Miłosza i Jerzego Andrzejewskiego (w lutym 1939 r.), o literackim portrecie przedwojennego Bielska w powieści Jana Józefa Szczepańskiego Polska jesień, o odkrytej przez dra Jacka Proszyka zapomnianej bialskiej pisarce i animatorce życia kulturalnego Kazimierze Alberti, o uhonorowanych w 1996 roku prestiżową Nagrodą Kościelskich Zapiskach z nocnych dyżurów Jacka Baczaka, o oryginalnej homiletyce ks. Eugeniusza Burzyka (Kazania Mikuszowickie) i ks. bpa Pawła Anweilera. Autor omawia tetralogię ks. prof. Tadeusza Borutki poświęconą związkom Karola Wojtyły – Jana Pawła II z ziemią bielską, przybliża zawartość tomu poezji Gościna Mirosława Dzienia, pisze także o debiutach młodych bielskich poetek. W książce znalazły się ponadto szkice poświęcone sztuce i architekturze sakralnej, pomnikom ioraz tablicom pamiątkowym naszego miasta. Wspomniana została monografia o Ignacym Bieńku oraz książka Jacka Proszyka Życie według wartości poświęcona historii bialskich i bielskich Żydach, którzy współtworzyli historię Bielska i Białej. Całość wieńczy wspomnienie o Mariuszu Handzliku, bielszczaninie i wysokim urzędniku w Kncelarii Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, który zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie smoleńskiej. Ważnym elementem książki Marka Bernackiego są wywiady – jeden z nich autor przeprowadził z prof. Anną Węgrzyniak i prof. Tomaszem Stępniem – oboje w barwny sposób opowiadają o początkach oraz blaskach i cieniach akademickiej polonistyki w ATH.

W dniu 23 listopada 2021 r. w Książnicy Beskidzkiej w Bielsku-Białej miało miejsce spotkanie autorskie promujące książkę Bielsko-Biała: małe centrum świata, które poprowadził znany bielski polonista mgr Krzysztof Płatek (zob. fotorelację autorstwa Macieja Barcika).

Książka jest dostępna pod adresem: http://polka.ath.bielsko.pl/wp-content/uploads/2021/12/Ma%C5%82e-centrum-%C5%9Bwiata.pdf

List of contents

Wstęp 7

I. Eseje autobiograficzno-wspomnieniowe 9  

1.1. Moje małe centrum świata 11  

1.2. Wspomnienie o Janinie i Adamie Bernackich  23  

1.3. Prawie rodzinna szkoła. O stuleciu LO im. Mikołaja Kopernika 31

II. Szkice krytycznoliterackie, recenzje, wstępy, omówienia 39  

2.1. Czesław Miłosz w Beskidach  41  

2.2. Kazimiera Alberti – zapomniana (i przywrócona) legenda  49  

2.3. Bielsko w powieści Jana Józefa Szczepańskiego Polska jesień  57  

2.4. Literacko-metafizyczne medytacje. O Zapiskach z nocnych dyżurów Jacka Baczaka  65  

2.5. Motywy luterańskie w powieści Jerzego Pilcha Inne rozkosze  69  

2.6. Homiletyka w dobie Internetu. O Kazaniach mikuszowickich ks. Eugeniusza Burzyka  83  

2.7. Atlantyda przywrócona. O książce Jacka Proszyka Życie według wartości 91  

2.8. Między strunami kultury. O wystąpieniach i kazaniach ks. biskupa Pawła Anweilera  97  

2.9. „Bielsko – to ja jestem w domu!”. O tetralogii papieskiej ks. prof. Tadeusza Borutki  101

2.10. Brat Papieża. O filmie Stanisława Janickiego 107

2.11. Wincenty Bałys – nieznany przyjaciel Karola Wojtyły. O książce Marty Burghardt 111

2.12. Obiecujący debiut poetycki. O tomie wierszy Joanny Krawczyk Niedowierzanie 117

2.13. Najważniejsza jest miłość. O tomie wierszy Renaty Morawskiej Było, minęło, jest 123

2.14. Poezja eschatologicznej nadziei. O tomie wierszy Mirosława Dzienia Gościna 129

2.15. O poezji starobielskich Sióstr Redemptorystek 139

2.16. Poeci Nowej Fali w Bielsku-Białej  145

III. Teksty o sztuce i architekturze 151

3.1. Zabytkowe drewniane kościoły w Bielsku-Białej i okolicach 153

3.2. Przewodnik po zabytkowym kościele pw. św. Stanisława w Starym Bielsku 171

3.3. Pomniki, figury pomnikowe, tablice pamiątkowe i rzeźby plenerowe w Bielsku- -Białej  177

3.4. Ignacy Bieniek – artysta przypomniany. O książce Krzysztofa Gronia 193

3.5. Ocalić od zapomnienia. O (byłym) Ośrodku Harcerskim w Górkach Wielkich- -Sojce  199

IV. O środowisku akademickim i filologii polskiej w ATH – szkice, wywiady, wspomnienia 205

4.1. Akademicka polonistyka w Bielsku-Białej (2002–2021) 207

4.2. Założyciele bielskiej polonistyki. Wywiady z prof. Anną Węgrzyniak i prof. Tomaszem Stępniem 219

4.3. Bielsko czeka na swoją epopeję! Wywiad dla Portalu Kultury, Sztuki i Rozrywki w Bielsku-Białej  233

4.4. Doktorat honoris causa ATH dla biskupa Tadeusza Rakoczego 241

4.5. Pamięci Mariusza Handzlika 247

Nota bibliograficzna 251

Nota autorska 255

Indeks osób związanych z Bielskiem-Białą i Podbeskidziem 257

Information

Added on:
15 December 2021; 13:37 (Piotr Bordzoł)
Edited on:
13 March 2022; 15:48 (Mariola Wilczak)
We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.