New release
Marcin Bielski. Kronika, to jest historyja świata
Najnowsze opracowanie Kroniki Marcina Bielskiego jest niezwykłym wydarzeniem edytorskim istotnym nie tylko dla badaczy szesnastowiecznej literatury polskiej, historyków historiografii, studentów filologii polskiej i historii, ale także przedstawicieli kulturoznawstwa oraz antropologii.
Kronika, to jest historyja świata Marcina Bielskiego (wyd. 1551, 1554, 1564) reprezentuje popularny w średniowieczu, a w epokach późniejszych nadal żywotny gatunek historii uniwersalnej, w encyklopedycznej odmianie imago mundi, otwartej m. in. na wiadomości obyczajowe i geograficzne. Na gruncie rodzimym dzieło Bielskiego okazało się przedsięwzięciem pionierskim: jako pierwsza polskojęzyczna kronika drukowana, jako pierwsza rodzima historia powszechna, uprzystępniająca czytelnikowi bogatą tradycję historiografii europejskiej (głównie łacińskiej), jako pierwsze obszerne powiadomienie o Nowym Świecie, jako pierwsza narracja historyczna o wyraźnym protestanckim profilu religijnym (wciągnięta na indeks ksiąg zakazanych w 1604 r.). Zarazem księga ta z jednej strony odzwierciedlała, z drugiej zaś niewątpliwie kształtowała popularne renesansowe widzenie świata, pozostając ważnym źródłem informacji jeszcze w XVII i XVIII w. Jest to jej wartość nieprzedawniona także w dobie współczesnej, jako świadectwa dawnej mentalności i wiedzy potocznej.
Information
See also
Leonarda Dacewicz, Jolanta Chomko, Robert Szymula,KSIĘGI METRYKALNE CHRZTÓW KOŚCIOŁA RZYMSKOKATOLICKIEGO DEKANATU BIAŁOSTOCKIEGO Z II POŁOWY XIX WIEKU TREŚĆ I STRUKTURA METR YK. ALFABETYCZNE SPISY IMIENNE
Author/Editor:
Uwzględnione w badaniach księgi metrykalne chrztów stanowią polskie dziedzictwo historyczno kulturowe, źródło nazewnictwa osobowego, funkcjonującego od stuleci na pograniczu słowiańskiego Zachodu i Wschodu, i świadectwo zmian, jakie dokonywały się w zasobie własnych nazw osobowych badanego terenu w 2. połowie XIX i na początku XX wieku. O wartości badawczej tego typu źródeł stanowi stabilność zapisu elementów treści aktu metrykalnego, na¬syconych szczegółowymi informacjami, a także wysoki stopień wiarygodności tych zapisów. (...) Księgi metrykalne urodzeń (chrztów) są odpowiednimi źródłami do badań socjolingwistycznych nad imiennictwem osobowym danego terenu. Dokumenty te zawierają informacje o statusie społecznym dziecka i rodziców, jego pochodzeniu, wyznaniu, narodowości, pozwalają ustalić imiona przyniesione lub odziedziczone po rodzicach lub krewnych. Umożliwiają uchwycenie wielu czynników zarówno językowych, jak i pozajęzykowych, czyli historycznych, kulturowych, społecznych i politycznych. Pozwalają określić trwałość tradycyjnego systemu imienniczego, żywotność poszczególnych imion, a także zachodzące w nim zmiany. Stanowią bazę do opisu złożoności i wszystkich zależności rozwoju systemu imienniczego na terenie kulturowo i językowo mieszanym. Ujawnienie i analiza wpływów rosyjskiej kultury nazewniczej, czyli skutków funkcjonowania w okresie zaboru w polskim systemie antroponimicznym obcych elementów i wzorców nazewniczych, umożliwi przywrócenie pierwotnego brzmienia, czyli polskiej wersji, odnotowanych w księgach imion i nazwisk.
Bielsko-Biała: małe centrum świata
Author/Editor: Marek Bernacki
Prof. Anna Węgrzyniak w recenzji wydawniczej książki Marka Bernackiego Bielsko-Biała: małe centrum świata nazwała ją „intelektualną biografią bielszczanina, który przedstawia odbiorcy „miłosny” związek z rodzinnym miastem.
Język polski – między tradycją a współczesnością: księga jubileuszowa z okazji stulecia Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego
Author/Editor: Ewa Katarzyna Horyń, Ewa Barbara Młynarczyk, Piotr Żmigrodzki
Tom zawiera kilkadziesiąt tekstów autorstwa językoznawców z różnych stron Polski, o tematyce bardzo zróżnicowanej, skupiającej się wokół problemów badawczych polszczyzny współczesnej i dawnej. Powstały one z myślą o uświetnieniu jubileuszu stulecia Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego.
Liryka i aksjologia. Rozmowy o poezji i sztuce polskiej przełomu XX i XXI wieku
Author/Editor: Marek Bernacki, Mirosław Włodzimierz Dzień
Książkowy dwugłos bielskich profesorów — Marka Bernackiego i Mirosława Dzienia — stanowi wyrazisty i ważny gest obrony humanistyki przed „aksjologiczną nikczemnością” przybierającą różnorakie maski scjentyzmu (quasi-naukowości i quasi-obiektywizmu), relatywizmu, czy też hegemonii „wolnego rynku” przekształcającego uniwersytet w korporację. [...] Zbiór studiów i szkiców połączonych tytułową formułą Liryka i aksjologia [...] zawiera swoiste wyznanie wiary w senso- i kulturotwórczą moc tekstu. Wbrew licznym (po)nowoczesnym tendencjom „nihilującym” sens, znaczenie, osobę autora, spójność tekstu autorzy tomu Liryka i aksjologia deklarują swoje przywiązanie do hermeneutycznej i fenomenologicznej tradycji.