New release
Negacja w języku, tekście, dyskursie
Autorzy poddają refleksji naukowej zjawisko negacji. W tomie znalazły się artykuły językoznawców, literaturoznawców, kulturoznawców, prawników, filozofów, logików. Publikacja ma więc charakter interdyscyplinarny, prezentujemy w niej bowiem wyniki badań nad negacją w wymiarze składniowym, semantycznym, logicznym, retorycznym, kulturowym, społecznym.
Autorzy artykułów zgromadzonych w monografii proponują zarówno ujęcie systemowe negacji: syntaktyczne i semantyczne, jak i komunikacyjne: pragmatyczne, tekstowe, dyskursowe. Negację traktują wąsko – jako składnik semantycznej struktury zdania, mający wpływ na jego budowę formalną, za pomocą którego mówiący odrzuca wydany uprzednio lub domyślny sąd, a także szeroko – jako negowanie, odrzucenie tego, co było lub jest uznane za rzeczywiste, słuszne, właściwe, wartościowe, sprawiedliwe.
List of contents
Wstęp 7
Część pierwsza. Negacja — zagadnienia ogólne 9
Jarosław Płuciennik, Negacja jako warunek i etap rozwoju myśli i kultury Kognitywistyczna refleksja nad presupozycjami 11
Rafał Palczewski, Negacja metajęzykowa a odwoływalność implikacji pragmatycznych 21
Marta Wójcicka, Niepamięć jako negacja wartości? 31
Barbara Bogołębska, Negacja i antytetyczność jako zjawiska retoryczne (na wybranych przykładach) 41
Edyta Pałuszyńska, Poznawcze i interakcyjne aspekty negacji (na materiale medialnego dyskursu politycznego) 51
Część druga. Negacja w języku 63
Alicja Pstyga, Negacja z perspektywy tekstowej interpretacji konstrukcji słowotwórczych 65
Magdalena Żabowska, Miejsce negacji w strukturze semantycznej metaoperatorów niby, jakby i jak gdyby 75
Agnieszka Zatorska, Vesna Bukovec, Z problemów tworzenia konstrukcji z negacją przez polskich studentów uczących się języka słoweńskiego 89
Anna Lewandowska, Występowanie negacji w polskim języku migowym 103
Część trzecia. Negacja w tekście 117
Mirosława Hordy, Egzystencjalność w paremiach z formalnym wykładnikiem negacji 119
Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz, Predykatywne środki wyrażania sprzeciwu w ulotkach i hasłach antyrządowych z lat 1945–1989 133
Beata Burska-Ratajczyk, Radosław Burski, Negacja w tekście prawnym 151
Dorota Samborska-Kukuć, „Jam duch jest, który ciągle przeczy” — żywioł negacji jako zasada świata w Dzieciach szatana Stanisława Przybyszewskiego 163
Część czwarta. Negacja w dyskursie 175
Monika Worsowicz, Wymiary negacji w dziennikarstwie poradnikowym (na podstawie ogólnotematycznej prasy poradnikowej dla kobiet) 177
Katarzyna Burska, Wyrażanie negatywnych ocen w kulinarnych show 189
Beata Grochala, Negacja tradycji czy tryumf nowoczesności — koncepcja komentatora sportowego w ujęciu Bohdana Tomaszewskiego i jej zaprzeczenie we współczesnych mediach 205
Magdalena Ogieniewska-Małecka, Kultura kibucu jako negacja tradycyjnej kultury żydowskiej. Studium przypadku hachszary grochowskiej 215
Katarzyna Jachimowska, Od negacji do akceptacji — postawy rodziców wobec niepełnosprawności swojego dziecka 225
Hanna Kądziołka-Sabanty, Językowy aspekt starzenia się jednostki w otoczeniu pracy na tle danych pozyskanych z wywiadów autobiograficznych 237
Information
See also
Język a media. Wzory języka we współczesnych mediach
Author/Editor: Ewa Katarzyna Horyń, Bogusław Andrzej Skowronek, Agnieszka Walecka-Rynduch
Monografia ukazała się w roku 2018 i zawiera 17 tekstów. Tematyka poszczególnych artykułów skupiona jest wokół trzech części tematycznych: Język dyskursów medialnych (cz. 1), Język multimodalnych tekstów kultury (cz. 2), Język reklamy (cz. 3). Poruszana problematyka została ujęta wielopłaszczyznowo. Publikację docenią nie tylko lingwiści, ale też medioznawcy.
Dziewiętnastowieczne pryncypia i marginalia literackie. Studia
Author/Editor: Dorota Samborska-Kukuć
Najnowsza publikacja autorki stanowi zbiór studiów historycznoliterackich dotyczących XIX wieku, zgrupowanych w dwóch częściach: pierwszej, interpretacyjnej, oraz drugiej, biografizującej, która jest owocem badań archiwalnych i swego rodzaju pochwałą „metrykaliów” – nie tylko odsłaniają one nieznane fakty z życia twórców czy pierwowzorów bohaterów literackich, ale i mogą stanowić przyczynek do nowego spojrzenia na interpretacje utworów (np. zagadki literackie i biograficzne).
Bogactwo współczesnej polszczyzny
Author/Editor: Sylwia Przęczek-Kisielak, Piotr Żmigrodzki
Celem tej publikacji jest ukazanie „bogactwa współczesnej polszczyzny”, a więc tych jej aspektów, które zasługują na pochwałę, a przynajmniej na refleksyjną zadumę. Od blisko ćwierćwiecza rozwija się polszczyzna w niepodległej Polsce w sposób nieskrepowany, uwolniona od propagandowych ograniczeń, rozwija się wraz ze społeczeństwem, które, po wejściu do rodziny wolnych narodów Europy, odkrywa zalety wolności i możliwości, jakie ta wolność niesie. Odkrywa nowe dziedziny aktywności ludzkiej, nowe technologie, nowe sposoby komunikowania. Wszystko to nie może pozostać bez wpływu na nasz język ojczysty, który tym potrzebom poznawczym i komunikacyjnym musi sprostać. Dzięki rozwojowi mediów masowych ujawniają się szerszemu ogółowi nowe wspólnoty komunikacyjne, nowe sposoby komunikowania, poszerzenie horyzontów poznawczych sprzyja zwiększeniu zasobu słownictwa powszechnie używanego, kształtują się nowe odmiany językowe, dotychczas w niewielkim stopniu zbadane. Prace pomieszczone w tym tomie starają się właśnie wypełnić tę lukę w studiach nad najnowsza polszczyzna; uchwycić jej stan obecny, aktualne tendencje.
Kompetencje leksykalne uczniów w młodszym wieku szkolnym w Polsce i na Litwie (studium statystyczno-kognitywne)
Author/Editor: Jovita Vaškevič-Buś
Autorka porównała słownictwo uczniów w młodszym wieku szkolnym w Polsce i na Litwie. Odpowiedziała na pytanie, jaki jest zasób słownictwa oraz w jaki sposób polskie i litewskie dzieci konceptualizują obraz świata. Książka wpisuje się w badania kwantytatywne słownictwa uczniów, ich sprawności tworzenia tekstów, a także wiedzy o tym, jak najmłodsi przez pryzmat języka postrzegają świat, w którym żyją.