Nowość wydawnicza
Negacja w języku, tekście, dyskursie
Autorzy poddają refleksji naukowej zjawisko negacji. W tomie znalazły się artykuły językoznawców, literaturoznawców, kulturoznawców, prawników, filozofów, logików. Publikacja ma więc charakter interdyscyplinarny, prezentujemy w niej bowiem wyniki badań nad negacją w wymiarze składniowym, semantycznym, logicznym, retorycznym, kulturowym, społecznym.
Autorzy artykułów zgromadzonych w monografii proponują zarówno ujęcie systemowe negacji: syntaktyczne i semantyczne, jak i komunikacyjne: pragmatyczne, tekstowe, dyskursowe. Negację traktują wąsko – jako składnik semantycznej struktury zdania, mający wpływ na jego budowę formalną, za pomocą którego mówiący odrzuca wydany uprzednio lub domyślny sąd, a także szeroko – jako negowanie, odrzucenie tego, co było lub jest uznane za rzeczywiste, słuszne, właściwe, wartościowe, sprawiedliwe.
Spis treści
Wstęp 7
Część pierwsza. Negacja — zagadnienia ogólne 9
Jarosław Płuciennik, Negacja jako warunek i etap rozwoju myśli i kultury Kognitywistyczna refleksja nad presupozycjami 11
Rafał Palczewski, Negacja metajęzykowa a odwoływalność implikacji pragmatycznych 21
Marta Wójcicka, Niepamięć jako negacja wartości? 31
Barbara Bogołębska, Negacja i antytetyczność jako zjawiska retoryczne (na wybranych przykładach) 41
Edyta Pałuszyńska, Poznawcze i interakcyjne aspekty negacji (na materiale medialnego dyskursu politycznego) 51
Część druga. Negacja w języku 63
Alicja Pstyga, Negacja z perspektywy tekstowej interpretacji konstrukcji słowotwórczych 65
Magdalena Żabowska, Miejsce negacji w strukturze semantycznej metaoperatorów niby, jakby i jak gdyby 75
Agnieszka Zatorska, Vesna Bukovec, Z problemów tworzenia konstrukcji z negacją przez polskich studentów uczących się języka słoweńskiego 89
Anna Lewandowska, Występowanie negacji w polskim języku migowym 103
Część trzecia. Negacja w tekście 117
Mirosława Hordy, Egzystencjalność w paremiach z formalnym wykładnikiem negacji 119
Ewa Szkudlarek-Śmiechowicz, Predykatywne środki wyrażania sprzeciwu w ulotkach i hasłach antyrządowych z lat 1945–1989 133
Beata Burska-Ratajczyk, Radosław Burski, Negacja w tekście prawnym 151
Dorota Samborska-Kukuć, „Jam duch jest, który ciągle przeczy” — żywioł negacji jako zasada świata w Dzieciach szatana Stanisława Przybyszewskiego 163
Część czwarta. Negacja w dyskursie 175
Monika Worsowicz, Wymiary negacji w dziennikarstwie poradnikowym (na podstawie ogólnotematycznej prasy poradnikowej dla kobiet) 177
Katarzyna Burska, Wyrażanie negatywnych ocen w kulinarnych show 189
Beata Grochala, Negacja tradycji czy tryumf nowoczesności — koncepcja komentatora sportowego w ujęciu Bohdana Tomaszewskiego i jej zaprzeczenie we współczesnych mediach 205
Magdalena Ogieniewska-Małecka, Kultura kibucu jako negacja tradycyjnej kultury żydowskiej. Studium przypadku hachszary grochowskiej 215
Katarzyna Jachimowska, Od negacji do akceptacji — postawy rodziców wobec niepełnosprawności swojego dziecka 225
Hanna Kądziołka-Sabanty, Językowy aspekt starzenia się jednostki w otoczeniu pracy na tle danych pozyskanych z wywiadów autobiograficznych 237