Rozprawa doktorska
Wydarzenia po wydarzeniu. Reprezentacja historii po zagładzie – studium realizmu traumatycznego (porównawcze badania nad literaturą i sztukami wizualnymi)
Praca skupia się na analizie procesów przemian dyskursów artystycznych, teoretycznych i krytycznych dotyczących reprezentacji wydarzeń historycznych w drugiej połowie XX wieku i w wieku XXI na bazie analiz przypadków: Miron Białoszewski Pamiętnik z powstania warszawskiego, Gerhard Richter 18 Oktober 1977, Art Spiegelman In the Shadow of No Towers.
Autorkę interesuje odtworzenie momentu, kiedy wykształca się paradygmat reprezentacji wydarzenia i historii jako traumy, jak również reprezentacji zagłady Żydów europejskich podczas drugiej wojny światowej jako paradygmatycznego wydarzenia modernistycznego. W swoich analizach i doborze przykładów wychodzi poza spectrum ramy badawczej studiów nad Zagładą i proponuje refleksję nad jej przemianami i konsekwencjami, a także stawia hipotezę o konieczności wypracowania alternatywnych, krytycznych modeli artystycznej reprezentacji historii.
Przyjęta metoda badawcza polega na zestawieniu analiz i interpretacji reprezentacji wizualnych i tekstowych. Wybór ten to komparatystyka na skrzyżowaniu dyscyplin i metodologii: badań nad tekstem i badań nad obrazem. Połączenie to podyktowane jest przekonaniem, że w kontekście (traumatycznego) doświadczenia historycznego drugiej połowy XX wieku i później, nie sposób myśleć tych dwóch kontekstów osobno. Dzieło literackie/sztuki/komiksowe występuje tu jako „obiekt teoretyczny”, nie zaś jako ilustracja teorii: bardziej jej podmiot niż przedmiot. Teorię traktuje się tu jako immanentną wobec sztuki i literatury, które cechuje gest awangardowy. Dzieło zaś jako przestrzeń dyskusji i sporu, również sporu o historię. Istotnym elementem metody badawczej jest powrót do dyskusji wokół realizmu i próba wypracowania nowej formuły realizmu traumatycznego, jak również psychoanaliza i studia nad traumą.
Praca dzieli się na dwie części, zaś każda z tych części kolejno na trzy rozdziały: interpretacyjna (Białoszewski, Richter, Spiegelman) i teoretyczna (realizm, trauma, wydarzenie).
Informacje
Zobacz także
Ciężar (nie)pamięci. Dyskurs traumy w narracjach wojennych trzeciego pokolenia
Tematem dysertacji jest analiza i interpretacja wybranych książek prozatorskich opublikowanych po 1989 roku przez pryzmat traumy i wiążących się z nią bolesnych wspomnień.
Realizm ekologiczny: perspektywa ekokrytyczna w literaturze
Celem pracy jest zaprezentowanie perspektywy ekokrytycznej i wprowadzenie jej do polskiego literaturoznawstwa na przykładach polskich i zagranicznych literatury nowoczesnej. Dzięki zwróceniu uwagi na potencjał literacki i intelektualny 2 połowy XIX wieku, okazuje się, że w tym okresie w Polsce mamy do czynienia z narodzinami nowowczesnego realizmu ekologicznego, dzięki m.in twórczości Dygasińskiego. Istotną figurą umocowania wyobraźni estetycznej ekokrytyki okazuje się zwierzę i narracje, które uwzględniają "zwierzęcy punkt widzenia". Tym sposobem w znaczenie ekokrytyczne wpisują się już teksty Sienkiewicza, Prusa czy Konopnickiej. Od Reymonta poprzez Gombrowicza do Leśmiana następuje otwarcie modernizmu na ekokrytyczną interpretację, by móc poszukać ich kontynuacji w literaturze współczesnej, przede wszystkim u Olgi Tokarczuk.
Szkoła reportażu „Gazety Wyborczej”
Celem rozprawy doktorskiej będzie próba opisania szkoły reportażu „Gazety Wyborczej”. Przesłanką do podjęcia tego tematu badawczego jest fakt, że „Gazeta Wyborcza” w dużej mierze przyczyniła się do popularności tego gatunku z pogranicza literatury i dziennikarstwa na gruncie polskim i miała ogromny wpływ na jego współczesną formę. Z uwagi na fakt, iż nadrzędnym celem współczesnego reportażu literackiego jest wzbudzenie w czytelniku konkretnych odczuć, zwrócenie jego uwagi na dany problem, nakłonienie go do określonych zachowań i postaw, kluczem i metodologią badania wybranych tekstów będzie perspektywa afektywna i emocjonalna. Podczas interpretacji literatury podmiotu, zostanie ukazany jej emocjonalny charakter oraz wskazana rola afektu i emocji w sposobach reprezentacji doświadczenia. Przybliżone zostaną nie tylko sposoby uchwycenia stanów afektywnych i emocjonalnych zarówno bohaterów reportaży oraz samych autorów, ale również scharakteryzowana złożoność narracyjna, którą posługują się reporterzy, mająca na celu potęgowanie emocji i afektów czytelnika w trakcie lektury. Ponadto praca ma na celu wykazanie, że drugim nadrzędnym ogniwem, wokół którego oscylują reportaże twórców „Gazety Wyborczej” jest ich polityczny i zaangażowany charakter, co kłóci się z założeniami klasycznego gatunku, którego celem było obiektywne i rzetelne sprawozdanie z jakiegoś wydarzenia.
Eleonory Kalkowskiej (1883-1937) polsko-niemiecka twórczość i jej recepcja
Rozprawa jest pierwszą monografią poświęconą całokształtowi twórczości i recepcji Eleonory Kalkowskiej: polsko-niemieckiej pisarki, istotnej, choć zapoznanej agentki sieci transnarodowego modernizmu.