Article / interview
O niedostatkach troski i potrzebie empatii. Rozmowa z Dorotą Danielewicz i Magdaleną Moskal. [NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ I ZAANGAŻOWANIE #1]
Niepełnosprawność i zaangażowanie – pod tym hasłem przewodnim tworzymy serię rozmów z aktywistami i aktywistkami, z pisarkami i pisarzami oraz badaczkami i badaczkami, związanymi na różne sposoby z tematem niepełnosprawności.
Do rozmowy w pierwszym odcinku tej serii zaprosiliśmy autorki książek o doświadczeniu niepełnosprawności i opieki: Dorotę Danielewicz, autorkę Drogi Jana (2020) oraz Magdalenę Moskal, autorkę książki Emil i my. Monolog wielodzietnej matki (2021).
Jakie zdarzenia związane z ruchem na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami są dla naszych rozmówczyń ważne? Na czym polega praca emocjonalna i praca opiekuńcza? Czego brakuje we współczesnej narracji o niepełnosprawności? I o jakiej zmianie społecznej rozmówczynie marzą?
Dorota Danielewicz – publicystka i autorka, pisząca zarówno po polsku, jak i po niemiecku; od 1981 roku mieszka w Berlinie. Managerka kultury (Niemiecko-Polskie Forum Literackie UNRAST Berlin). Opublikowała książki: Berlin.vPrzewodnik po duszy miasta (W.A.B., 2013/ Europa Verlag 2022), Der weisse Gesang. Die mutigen Frauen der belarussischen Revolution (Europa Verlag, 2022) i Droga Jana (WL, Kraków 2020/Europa Verlag, 2022). Aktualnie pracuje nad nową książką o Berlinie i jest kuratorką drugiej edycji UNRAST Berlin z okazji polskiego przewodnictwa w Radzie Europy 2025.
Magdalena Moskal – redaktorka i nauczycielka akademicka, autorka książki Emil i my. Monolog wielodzietnej matki (Karakter, 2021). Publikowała m.in. w „Dwutygodniku”, magazynie „Pismo”, miesięczniku „Znak” czy "Nowej Europie Wschodniej". Pisze felietony w cyklu O czym dyskutują matki na świecie dla portalu wiedzy „Kosmos dla Dziewczynek”. Wychowuje troje dzieci.
Rozmowę przeprowadziła Klaudia Muca-Małek, uczestniczka projektu „Polonistyka zaangażowana”, autorka książki Opowiedzieć niepełnosprawność. Wybrane problemy kulturowych reprezentacji niepełnosprawności (2024).
* * *
Lista publikacji wymienionych w rozmowie:
- Dorota Danielewicz, Droga Jana, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2020.
- Dorota Groyecka, Krwinki. Opowieść o stracie i nadziei, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2025.
- Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat [wiele wydań].
- Rose Hackmann, Praca emocjonalna. Jak niewidzialna praca kształtuje nasze życie i jak poznać się na własnej sile, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2025.
- Magdalena Moskal, Emil i my. Monolog wielodzietnej matki, Karakter, Kraków 2021.
- Maria Reimann, Nie przywitam się z Państwem na ulicy, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2019.
Konta Instagram, o których mowa w nagraniu, należące do osób z niepełnosprawnościami, realizujących działania aktywistyczne w social mediach:
- Life on Wheelz, https://www.instagram.com/lifeonwhlz/
- Niepełnosprytna, https://www.instagram.com/nie.pelnosprytna/
* * *
Seria podcastu "Spotkania Biuletynu", zatytułowana “Polonistyka zaangażowana”, realizowana jest w ramach projektu "Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata". Dofinansowano ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa II” (numer projektu: NdS-II/SP/0264/2024/01).
Strona projektu: https://biuletynpolonistyczny.pl/pl/projects/polonistyka-wobec-wyzwan-wspolczesnego-swiata,1851/details
* * *
Intro i outro
Muzyka Piotr Lakwaj, czyta: Aldona Brycka-Jaskierska
Producent: Torba reportera i podcastera
Identyfikacja wizualna i projekt okładki: Klaudia Węgrzyn
* * *
Zachęcamy do zadawania pytań i dzielenia się przemyśleniami na temat naszego podcastu: biuletyn.polonistyczny@ibl.waw.pl.
* * *
Media społecznościowe "Biuletynu Polonistycznego":
Information
Jest m.in. współredaktorką monografii Współczesne życie literackie (2018; z J. Osińskim), współredaktorką monograficznego numeru „Tekstów Drugich” o studiach o niepełnosprawności oraz autorką książki Poiesis doświadczenia, poiesis tożsamości. Narracje o afazji (2019).
Jej najnowsza książka ukaże się jesienią 2024 r. i będzie dotyczyła narracji niefikcjonalnych o niepełnosprawności, czytanych m.in. jako narzędzie wytwarzania nowej wiedzy o niepełnosprawności.
Dziedziny: humanistyka zaangażowana, studia o niepełnosprawności, literatura współczesna, dyplomacja naukowa
Wykaz publikacji: https://scholar.google.com/citations?user=BKprct4AAAAJ&hl=pl
See also
Spotkanie jako przywilej. Adrianna Beczek o medycynie narracyjnej w praktyce klinicznej
Spotkanie z pacjentem to przywilej. Rozmowa z człowiekiem, który jest w kryzysowej sytuacji, w trudnym, może najważniejszym momencie życia, jest wyjątkowym doświadczeniem.
O kompetencjach polonisty inaczej, cz. 2 (rozmawiają Karolina Malinowska i Barbara Smoczyńska)
Zapraszamy do wysłuchania wyjątkowej rozmowy, między matką a córką. Karolina Malinowska - psycholożka, badaczka, analizująca w ramach projektu "Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata" ścieżki karier osób o wykształceniu polonistycznym, rozmawia z mamą - Barbarą Smoczyńską - dr nauk humanistycznych, nauczycielką akademicką i trenerką umiejętności psychospołecznych.
O kompetencjach polonisty inaczej (cz. 3: rozmowa z Marcinem Miłką)
Zapraszamy do wysłuchania kolejnego odcinka podcastu "O kompetencjach polonisty inaczej", w którym rozmawiamy o społecznym odbiorze polonistyki oraz możliwościach wykorzystania rozmaitych umiejętności zdobytych na tym kierunku na rynku pracy.
Podcast "Polonistyka zaangażowana"
Polonistyka daje narzędzia, by odnaleźć się w świecie, pomóc go zrozumieć, zapobiec wykluczeniu i osamotnieniu, dlatego Zespół projektu „Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata” postanowił włączyć się w szukanie odpowiedzi na problemy współczesności i skoncentrować się na indywidualności człowieka, na odzyskaniu więzi, kontaktów międzyludzkich i poczuciu tożsamości, na poszanowaniu zasad otwartości i dostępności, a także inkluzywności w otaczającym nas świecie.