New release
Literatura polska wobec ludobójstwa
Arkadiusz Morawiec – autor publikacji Literatura polska wobec ludobójstwa – poszerza kategorię zagłady, odnosząc ją do zbiorowych zbrodni przeciw różnym grupom, nie tylko społeczności żydowskiej.
Autor pochyla się nad literackimi echami eksterminacji Ormian dokonanej przez Turków, „likwidacją” osób upośledzonych i psychicznie chorych oraz Cyganów w nazistowskich Niemczech, a także dokonanej przez Serbów masakry w Srebrenicy.
Intencją Arkadiusza Morawca jest uczulenie na fakt, że zagłada Żydów, której słusznie poświęca się dużo uwagi, jest tylko jedną z licznych, nie tylko w wieku dwudziestym, masowych zbrodni. Autor zdaje sobie sprawę, że słowa te mogą budzić kontrowersje i w żadnym wypadku nie dyskredytuje Szoa. Proponuje jednak spojrzeć na Holocaust z dystansu jako na zjawisko nie w pełni wyjątkowe w dziejach. Tym samym autor rozpoznaje i określa obszar badawczy dotąd przez polskie literaturoznawstwo postrzegany tylko częściowo.
Jest to bardzo istotny obszar, ponieważ literatura bywała najszybszą formą upamiętnienia ofiar ludobójczej przemocy, a nierzadko – przez długie lata – jedyną istniejącą i jedyną docierającą do względnie szerokiego kręgu społeczeństwa.
Arkadiusz Morawiec poszerza kategorię zagłady, odnosząc ją do zbiorowych zbrodni przeciw różnym społecznościom, nie tylko społeczności żydowskiej. W tej materii najważniejsze jest badanie zbrodni dokonywanych na osobach chorych psychicznie oraz na Cyganach. Pracę oceniam jako wartościową – podjęto w niej ważną problematykę zarówno z naukowego, jak i ogólnospołecznego punktu widzenia. Jest to dzieło uwzględniające obszerne materiały, w tym archiwalne. Rozdziały książki są zróżnicowane także pod tym względem, że w jednych Autor mógł się odwoływać do bogatej literatury przedmiotu, w innych zaś jest pionierem, ponieważ nie ma – lub prawie nie ma – opracowań mówiących o literackich odbiciach poszczególnych strasznych wydarzeń, takich jak martyrologia Cyganów czy wojny bałkańskie.
Z recenzji prof. dr. hab. Michała Głowińskiego
List of contents
Wstęp. Zagłady 11
Prolog. Echa zagłady Ormian 29
Baku. Uwagi na marginesie Przedwiośnia 61
„Dezynfekcja”. Zagłada osób psychicznie chorych 85
Szlengel (w Parku Krasińskich) 123
Lokomotywa (do Bełżca) 147
Brygada śmierci (Weliczkera) 165
O Medalionach Nałkowskiej. Dopowiedzenia 187
Coś z niczego? Profesor Spanner (raz jeszcze) 215
Różewicza wycieczka do muzeum (i biblioteki) 233
Nie tylko Aśfic. Zagłada Cyganów 261
Epilog. „To się powtarza na naszych oczach” – Srebrenica 307
Bibliografia 351
Summary 389
Nota bibliograficzna 393
Spis fotografii 395
Indeks osobowy 399
O autorze 415
Information
See also
PORADNIK: JAK MÓWIĆ I PISAĆ O GRUPACH NARAŻONYCH NA DYSKRYMINACJĘ Etyka języka i odpowiedzialna komunikacja
Author/Editor:
Poradnik dla osób, które chcą pisać i mówić o grupach narażonych na dyskryminację w sposób trafny, inkluzywny i niepowielający stereotypów.
Wzór nieznany: Stanisław Vincenz a muzyka
Author/Editor: Jakub Żmidziński
Wzór nieznany. Stanisław Vincenz a muzyka jest próbą rekonstrukcji "filozofii muzyki" jednego z najbardziej oryginalnych prozaików polskich XX wieku. Urodzony w 1888 roku u podnóża Karpat Wschodnich, znany jako piewca Huculszczyzny, kojarzony z tematyką żydowską i górską, autor dziesiątków esejów poświęconych kulturze antycznej Grecji, Dantemu i literaturze europejskiej, przez całe życie był oddanym miłośnikiem muzyki. Był nie tylko wrażliwym melomanem, ale i oryginalnym myślicielem, który tematyce muzycznej poświęcił w swoim pisarstwie sporo miejsca. Aby zrekonstruować świat jego muzycznych odczuć i refleksji, autor książki korzystał ze wszystkich opublikowanych tekstów Vincenza, a także z bogatej literatury przedmiotu, niemal wszędzie znajdując interesujące wzmianki i tropy, które – o czym przekonuje w udokumentowanym wywodzie – ostatecznie złożyły się na spójną całość.
Niepospolite ruszenie słów. Liryka Heleny Raszki w zbliżeniach i przekrojach
Author/Editor: Piotr Bogdan Michałowski
Zbiór szkiców poświęconych poezji Heleny Raszki.
Poetyka ekstremalna oraz inne noty o liryce i krytyce współczesnej
Author/Editor: Jerzy Madejski
Nakładem wydawnictwa Pasaże ukazała się nowa książka profesora Jerzego Madejskiego, zbierająca jego szkice o poezji współczesnej.