Spotkanie z cyklu "Tour de Polonistyka" w Instytucie Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
O Wydziale Humanistycznym UKW w Bydgoszczy oraz bydgoskiej polonistyce (w ramach Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa)
Wydział Humanistyczny jest znaną i uznaną w kraju i za granicą naukową, badawczą, naukowo-dydaktyczną jednostką Uniwersytetu Kazimierza w Bydgoszczy. W przekształcanej strukturze organizacyjnej, ale pod tą samą nazwą, funkcjonuje od 1969 roku, kiedy rozpoczął działalność jako jeden z dwóch wydziałów ówczesnej Wyższej Szkoły Nauczycielskiej w Bydgoszczy. Pod tą nazwą, niezależnie od zmieniającego się statusu prawnego Uczelni (Wyższa Szkoła Pedagogiczna od 1974 r., Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego od 2000 roku, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego od 2005 roku), przetrwał jako jedyny do chwili obecnej.
Aktualnie w strukturze Wydziału Humanistycznego działają następujące jednostki naukowo-dydaktyczne: Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych, Instytut Nauk Politycznych, Instytut Neofilologii i Lingwistyki Stosowanej, Katedra Dziennikarstwa, Nowych Mediów i Komunikacji Społecznej, Instytut Filozofii oraz Katedra Germanistyki.
Wydział Humanistyczny, strukturę którego współtworzy IFPiK ma prawo nadawania stopnia doktora habilitowanego w zakresie historii, językoznawstwa a także doktora nauk humanistycznych w zakresach: historii, językoznawstwa, literaturoznawstwa oraz nauk o polityce.
Kadrę nauczycieli akademickich Wydziału Humanistycznego tworzy 197 pracowników, w tym 18 profesorów zwyczajnych i 57 profesorów nadzwyczajnych UKW (łącznie 75 samodzielnych pracowników naukowo-dydaktycznych).
Wydział Humanistyczny był inicjatorem nadania tytułu doktora honoris causa wybitnym przedstawicielom życia naukowego i publicznego w Polsce: prof. Jerzemu L. Wyrozumskiemu (2005 r.), prof. Edwardowi Brezie (2006 r.), Arcybiskupowi ks. prof. Henrykowi Muszyńskiemu (2008 r.), prof. Karolowi Modzelewskiemu (2009 r.), prof. Michałowi Kleiberowi (2012 r.) oraz Prezydentowi RP Bronisławowi Komorowskiemu (2013 r.).
Wydział Humanistyczny jest silną jednostką naukową, posiadającą bogatą ofertę edukacyjną. Kształci ponad 2,5 tysiąca studentów, doktorantów (z zakresu: historii, językoznawstwa, literaturoznawstwa, nauk o polityce) oraz słuchaczy studiów podyplomowych.
W ostatnich latach Wydział Humanistyczny uruchomił atrakcyjne kierunki studiów, takie jak: humanistyka drugiej generacji, bezpieczeństwo narodowe, turystyka kulturowa i krajoznawcza, zarządzanie dziedzictwem kulturowym i ochrona zabytków, filologia (o specjalności: lingwistyka stosowana j. angielski z j. arabskim, dziennikarstwo i komunikacja społeczna, kulturoznawstwo.
Prowadzone są ponadto kierunki: historia, politologia, stosunki międzynarodowe, ochrona dóbr kultury, filologia polska, filologia (o specjalnościach: filologia angielska, filologia rosyjska, germanistyka, lingwistyka stosowana j. angielski z j. rosyjskim, lingwistyka stosowana j. angielski z j. niemieckim, lingwistyka stosowana j. niemiecki z j. rosyjskim), filozofia. Pod opieką Wydziału Humanistycznego prowadzone są studia zamiejscowe w Koszalinie oraz Chojnicach.
Studenci Wydziału Humanistycznego uczestniczą w międzynarodowej wymianie studenckiej w ramach programu Erasmus+. Wyjazdy studenckie w ostatnim czasie odbywają się między innymi do: Europejskiego Uniwersytetu na Cyprze, Uniwersytetu w Zagrzebiu, Uniwersytetu w Bambergu, Uniwersytetu Mainz, Uniwersytetu w Tromso, Uniwersytetu w Greifswaldzie, Uniwersytetu w Ankarze, Uniwersytetu w Granadzie i innych europejskich uczelni wyższych. Na Wydziale Humanistycznym studiują z kolei studenci z Pazmany Catholic University w Budapeszcie, Mugla SK University, Uniwersytetu Konstantyna Filozofa w Nitrze, Uniwersytetu w Szumen oraz Canakkale University. Studenci Wydziału Humanistycznego uczestniczą także w krajowej wymianie studenckiej w ramach programu MOST. Wyjazdy studenckie odbywają się między innymi do: Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego i innych polskich uczelni.
Wydział Humanistyczny umożliwia także działalność studencką w wielu interesujących kołach naukowych i stowarzyszeniach, jak m.in.: Studenckie Koło Podróży Literackiej, Studenckie Koło Historyków, Koło Naukowe Studentów Politologii, Studenckie Koło Filmoznawców, Koło Inicjatywy Dziennikarskiej Ateneum, Studenckie Koło Naukowe Literaturoznawców, Koło Naukowe Języka i Kultury Arabskiej, Koło Naukowe Studentów Bezpieczeństwa Narodowego.
Wydział Humanistyczny realizuje misję i strategię rozwoju przyjętą na lata 2012-2016 tworząc nowe kierunki studiów, takie jak: innowacyjność i zarządzanie sferą publiczną (w Instytucie Nauk Politycznych) oraz bezpłatne kierunki studiów I stopnia realizowane w trybie popołudniowym (politologia, regionalistyka europejska, kulturoznawstwo).
Dobrą przyszłość zawodową absolwentów Wydziału Humanistycznego zapewnia współpraca z szerokim gronem interesariuszy zewnętrznych, reprezentujących m.in. władze samorządowe, ośrodki muzealne, przedsiębiorców, polityków oraz służby dyplomatyczne z regionu kujawsko-pomorskiego.
W skład Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa wchodzi dziewięć jednostek naukowych: trzy Katedry, sześć Zakładów (w tym cztery Pracownie). Znajduje w nich zatrudnienie dwudziestu dziewięciu pracowników naukowo-dydaktycznych, w tym: dwudziestu dwóch samodzielnych pracowników naukowych (pięciu profesorów zwyczajnych, dziesięciu na etacie profesorów nadzwyczajnych UKW, siedmiu dr hab. na etacie adiunkta), siedmiu doktorów na stanowisku adiunkta.
Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa posiada II stopień kategoryzacji i prowadzi zajęcia zarówno w zakresie języka, jak i literatury oraz nauk o kulturze.
Kadra naukowa aktywnie uczestniczy w życiu naukowym, biorąc udział w licznych konferencjach krajowych i zagranicznych. W Instytucie organizowane są sesje, do uczestnictwa w których zapraszani bywają nie tylko badacze z różnych ośrodków akademickich w całym kraju i z zagranicy, ale i nasi studenci.
Wielu pracowników należy do krajowych i międzynarodowych organizacji oraz stowarzyszeń naukowych.
W Instytucie swe siedziby mają:
- Zarząd Oddziału Bydgoskiego Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w Krakowie (oddział skupia przede wszystkim językoznawców zatrudnionych w Instytucie, doktorantów i inne osoby interesujące się zagadnieniami językowymi),
- Oddział Bydgoski Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza (należą do niego nie tylko pracownicy Instytutu, ale również nauczyciele języka polskiego i inne osoby zainteresowane literaturą). W czerwcu 2008 roku Bydgoski Oddział zorganizował ogólnopolski Zjazd Delegatów TLiAM,
- Centrum Nauczania Języka Polskiego dla Obcokrajowców, którego kierownikiem jest dr hab. Agnieszka Rypel, prof. nadzw.
Od 2007 roku IFPiK przeszedł na System Boloński: wprowadzono stacjonarne i niestacjonarne studia licencjackie (3-letnie) oraz magisterskie uzupełniające (2-letnie) na dwóch różnych kierunkach, które działają w Instytucie.
W zakresie Filologii Polskiej Instytut proponuje studentom edukację na studiach pierwszego oraz drugiego stopnia (w systemie stacjonarnym). Do wyboru są następujące specjalności (wybierane od II semestru, w semestrze zimowym):
- na studiach pierwszego stopnia:
- nauczycielska,
- edytorstwo komputerowe i redakcja wydawnictw;
- na studiach drugiego stopnia:
- edytorstwo naukowe;
- glottodydaktyczna (nauczanie języka polskiego jako obcego).
Równolegle Uczelnia oferuje moduł kształcenia nauczycieli, przygotowujący do nauczania języka polskiego w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Oznacza to, że studenci filologii polskiej, wybierający specjalizacje inne niż nauczycielska (edytorstwo komputerowe i redakcja wydawnictw; medialna), mogą równocześnie odpłatnie studiować wg modułu przygotowującego do zawodu nauczyciela języka polskiego.
Zapisy na moduł nauczycielski dla studentów I roku studiów pierwszego stopnia odbywają się w semestrze zimowym, a zajęcia rozpoczynają się od semestru letniego. Zajęcia na tym module obejmują 4 semestry (również praktyki) – łącznie 450 godzin. Po jego ukończeniu, studenci uzyskują uprawnienia do nauczania języka polskiego w szkołach podstawowych.
Na studiach drugiego stopnia studenci mogą również, obok wybranej specjalności, odpłatnie studiować wg modułu przygotowującego do zawodu nauczyciela, uzyskując kwalifikacje do nauczania języka polskiego w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych.
W zakresie Kulturoznawstwa prowadzone są studia I stopnia, oraz drugiego stopnia stacjonarne o następujących specjalnościach (wybór specjalności od III semestru, w semestrze letnim):
- na studiach pierwszego stopnia:
- filmowo-teatralna,
- moda w kulturze;
- na studiach drugiego stopnia:
- kultura popularna.
Studenci mogą kontynuować edukację na studiach trzeciego stopnia w zakresie językoznawstwa i literaturoznawstwa, które są prowadzone na Wydziale Humanistycznym.
Instytut proponuje także studia podyplomowe:
- Podyplomowe Studia Polonistyczne, których program dostosowany do wymogów nowych standardów kształcenia nauczycieli przygotowuje czynnych nauczycieli do nauczania języka polskiego we wszystkich typach szkół,
- Podyplomowe Studia Kultury Języka i Publicznego Komunikowania się, które proponujemy od roku akademickiego 2013/2014.
Zajęcia dydaktyczne odbywają się w budynku przy ul. Jagiellońskiej 11. Poza regularnymi zajęciami, studenci mogą rozwijać swoje pasje w kołach zainteresowań funkcjonujących w Instytucie:
- Koło Podróży Literackiej,
- Studenckie Koło Polonistów,
- Studenckie Koło Filmoznawców,
- Koło Językoznawców,
- Koło Inicjatywy Dziennikarskiej ATENEUM,
- Studenckie Koło Artystycznie Niezależnych (SKAN),
- Studenckie Koło Innowacji Edukacyjnych.
W ramach programu MOST studenci mają też możliwość studiowania w wybranych uczelniach w kraju, natomiast biorąc udział w programie ERASMUS – wyjeżdżania na stypendia do uniwersytetów całej Europy.
Do dyspozycji studentów jest dobrze zaopatrzona Biblioteka Główna z wolnym dostępem do księgozbiorów i dostępem do Internetu oraz nowoczesna pracownia komputerowa na miejscu.
Instytut prowadzi również współpracę ze szkołami średnimi, m.in. poprzez wygłaszanie odczytów w szkołach i zapraszanie młodzieży na wykłady i warsztaty w swojej siedzibie.
Pracownicy Instytutu Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa zajmują się różnorodnymi problemami badawczymi zarówno z zakresu języka, jak i literatury.
Językoznawcze zainteresowania dotyczą zagadnień diachronicznych, koncentrujących się wokół historii języka na tle dziejów i kultury narodu ze szczególnym uwzględnieniem gwar Pomorza i Kujaw i współczesnego języka polskiego, w tym np. badań nad idiolektami pisarzy polskich, językiem i stylem w komunikacji społecznej. Badania literaturoznawcze związane są zarówno z historią literatury (romantyzmem, pozytywizmem, modernizmem), literaturą współczesną, analizami twórczości wybranych pisarzy (Bolesław Prus, Zbigniew Herbert), pograniczami literatury i kultury w ujęciu nie tylko kulturoznawczym, ale i antropologicznym. Pracownicy Instytutu zajmują się także szeroko rozumianymi badaniami kulturoznawczymi, poświęconymi m.in. kulturze totalitarnej oraz kinu polskiemu.
· omawiamy sposób działania, dostępne funkcjonalności, możliwości i perspektywy rozwoju "Biuletynu Polonistycznego",
· prezentujemy goszczący nas wydział/instytucję na przykładzie informacji zawartych w "Biuletynie Polonistycznym",
· przedstawiamy osobę Redaktora-koordynatora,
· zapraszamy do rozmowy o obecności polonistyki i szerzej - humanistyki w Internecie oraz o ich promocji i koniecznych przemianach, słuchamy uwag i odpowiadamy na pytania.
Szczegółowy opis dotychczasowych spotkań znajduje się w "Biuletynie Polonistycznym".