Szczepan Twardoch i (nie)fikcje: literatura – publicystyka – formy zaangażowania

W dniu 15 stycznia 2025 na swoim profilu w mediach społecznościowych Szczepan Twardoch napisał:

„Mijające pierwsze dwadzieścia pięć lat XXI wieku to dla mnie ćwierć wieku literackiej pracy, budowania warsztatu i samego siebie jako pisarza — zadebiutowałem przecież opowiadaniem w magazynie »Science Fiction« chyba w 2000 lub 2001 roku i myślę o tej wyboistej, stromej drodze i o sobie samym na niej na poły z czułością, na poły ze zdziwieniem. Tak niewiele brakowało, abym drogą tą nawet iść dobrze nie zaczął, szczególnie bodajże w 2005 czy 2006 roku, niedługo po debiucie książkowym, gdy przeszedłem rekrutację do fachu, który ścieżkę tę na wiele lat by dla mnie zamknął – co się jednak w ostatnim momencie nie spełniło” (Szczepan Twardoch, 15.01.2025).

Uwzględniając fakt, że pierwszy tom opowiadań Szczepan Twardoch opublikował w roku 2005 (Obłęd rotmistrza von Egern), można założyć, że na rok 2025 przypada zarówno 25-lecie prasowego debiutu literackiego, jak i 20-lecie publikacji debiutanckiego tomu opowiadań pisarza. Mija również ćwierćwiecze literackiej, publicystycznej i reporterskiej działalności Twardocha. Działalności niepozbawionej kontrowersji, lecz wyjątkowo popularnej, biorąc pod uwagę m.in. zasięg tłumaczeń tej twórczości na języki obce oraz liczbę sprzedanych w Polsce książek (w październiku 2023 roku Wydawnictwo Literackie opublikowało na swojej stronie internetowej komunikat pod tytułem „Milion sprzedanych książek Szczepana Twardocha!”).

Te okoliczności zainspirowały pytania i zagadnienia, które naszym zdaniem zasługują na otwartą, krytyczną i wielowymiarową dyskusję. Kierując się tym przekonaniem, trzy śląskie instytucje badawcze – Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej w Katowicach, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Instytut Polonistyki Uniwersytetu Śląskiego – postanowiły wspólnie zorganizować międzynarodową konferencję naukową poświęconą twórczości literackiej i działalności publicznej pisarza pod tytułem: „Szczepan Twardoch i (nie)fikcje: literatura – publicystyka – formy zaangażowania”. Konferencja ma być pierwszą systematyczną próbą oceny dorobku Szczepana Twardocha na rozmaitych płaszczyznach interpretacyjnych i badawczych. Nie ograniczamy tematyki wystąpień, ale zwracamy szczególną uwagę na między innymi następujące obszary i problemy związane z twórczością autora Dracha:

• Szczepan Twardoch i pisarstwo fantasy/science fiction;
• Twardoch jako pisarz/publicysta konserwatywny („Fronda”, „44/Czterdzieści i cztery”, „Arcana”);
• Powieści i opowiadania;
• Non-fiction: dzienniki, wywiady, felietony i eseistyka;
• Twórczość Twardocha w perspektywie historii literatury, badań postkolonialnych, studiów nad męskością i in.;
• Twórczość Szczepana Twardocha w oczach krytyki;
• Recepcja poza granicami Polski;
• Szczepan Twardoch a (Górny) Śląsk, kwestia narodowa w Europie Środkowej i Wschodniej, emancypacja mniejszości, geopolityka.

Konferencja będzie miała charakter interdyscyplinarny. Zapraszamy przedstawicieli i przedstawicielki różnych dyscyplin naukowych z Polski i z zagranicy. Warunkiem udziału jest wniesienie opłaty konferencyjnej w wysokości 300 zł, która zostanie przede wszystkim przeznaczona na pokrycie wydatków organizacyjnych. Organizatorzy planują także wydanie publikacji pokonferencyjnej.

Osoby zainteresowane zachęcamy do zgłaszania swojego uczestnictwa wraz z tytułem referatu, abstraktem (do 1000 znaków ze spacjami), słowami kluczowymi, afiliacją i notą biograficzną (do 500 znaków ze spacjami). Prosimy o nadsyłanie zgłoszeń na adres e-mail: twardoch2026@gmail.com do 30 września 2025.

Serdecznie zapraszamy!

Komitet Organizacyjny:

dr hab. prof. UŚ Grażyna Maroszczuk

dr hab. prof. UWr Wojciech Browarny

dr Rafał Biskup (UWr)

dr Krystian Węgrzynek (BŚ)

Języki konferencji: polski i śląski (z grupy j. słowiańskich), czeski, niemiecki, angielski.

Organizatorzy: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego, Instytut Polonistyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej w Katowicach.