Wykłady otwarte odbywające się w ramach warsztatów naukowych "Perspektywa biograficzna w badaniach nad historią kobiet: źródła, metodologia, polityka"
Miejsce: Instytut Badań Literackich PAN, ul. Nowy Świat 72, Warszawa, sala 144
Prof. Małgorzata Fidelis (University of Illinois, Chicago)
Historia z ludzką twarzą. Biografie kobiet w badaniach nad powojenną Polską
4.11.2015, godz. 10.00
Kto tworzy historię? Jakie są powiązania pomiędzy wielkimi narracjami o polityce, wojnach i rewolucjach a życiem codziennym i subiektywnymi doświadczeniami? Wykład skupi się na możliwościach wykorzystania indywidualnych biografii – zarówno relacji ustnych, jak też dokumentów pisanych – w tworzeniu wiedzy historycznej na temat Polski po 1945 roku. Szczególna uwaga zostanie poświęcona poszukiwaniom podmiotowości przez kobiety w kontekście przemian powojennych, takich jak migracja ze wsi do miast, definiowanie nowoczesności, uczestnictwo w konsumpcji i kulturze popularnej. Ramy rozważań nie ograniczą się do ścisłych ram polskiego społeczeństwa, ale uwzględnią rolę wpływów zewnętrznych i ich interakcję z lokalnymi warunkami i perspektywami.
Dr Sylwia Urbańska (Instytut Socjologii UW)
Globalne robotnice a rewolucja płci. Potencjały i ograniczenia metody biograficznej w polskich i międzynarodowych badaniach migracji
5.11.2015, godz. 10.00
Intensyfikacja migracji pracownic, napędzana przez nierówności społeczno-ekonomiczne późnego kapitalizmu, stawia w centrum debat pytanie, czy mamy do czynienia z globalną rewolucją płci. Odpowiedzi szuka się w ramach coraz popularniejszych od l. 90. międzynarodowych badań w perspektywie transnarodowego feminizmu. Podstawowym wyzwaniem staje się kwestia metodologii, z pomocą której próbuje się uchwycić przemianę kobiet z różnych części świata, które, mimo że dzielą podobne warunki życia w pracy w sektorach prac dla migrantek, różnią się ze względu na pochodzenie, posiadany bagaż doświadczeń, tożsamości i pozycje klasowe. Jakie potencjały i ograniczenia stwarzają metody biograficzne w kontekście tej globalnej produkcji wiedzy i nowych form uklasowienia? W jaki sposób są wykorzystywane oraz uwikłane w polityki reprezentacji? Co nowego mogą wnieść badania polskich migrantek z klas ludowych, które wyjeżdżały po 1989 roku, do pisanej współcześnie globalnej historii migracji kobiet?
Prof. dr hab. Grażyna Borkowska (Instytut Badań Literackich PAN)
Biografia według Narcyzy Żmichowskiej – teoria, praktyka powieściowa, konteksty
6.11.2015, godz. 10.00
W trakcie wykładu przedstawione zostanie to, co o biografii i powieści napisała Narcyza Żmichowska, jak wiedza ta prezentowała się z jednej strony - na tle polskiej i europejskiej tradycji biografistycznej i – szerzej – narracyjnej, z drugiej – w perspektywie modernistycznych (i postmodernistycznych) przemian konwencji opowiadania o życiu własnym i cudzym. Przypomniani zostaną renesansowi biografowie i biografie, oświeceniowe próby skodyfikowania tego gatunku, nowe, skojarzone z biografistyką, formuły narracyjne („powieść”-dokument ludzki, powieść-esej, powieść-palimpsest, powieść-mozaika). Omówiony zostanie odcinek kobiecy tych poszukiwań: Żmichowska, Nałkowska, Woolf, Arendt.
mgr Monika Rynkowska (Zakład Rękopisów Biblioteki Narodowej)
Chaos? Poszukiwanie źródeł w labiryntach baz danych bibliotek, archiwów i muzeów polskich
6.11.2015, godz. 11.45
Od początku swojego istnienia biblioteki, archiwa i muzea gromadzą źródła. Na przestrzeni lat każda z wymienionych typów instytucji wypracowała własne przepisy katalogowania gromadzonych zbiorów. Z różnych przyczyn naturalnym rezultatem okazały się niejednorodne bazy danych, których przeszukiwanie często jest prawdziwym wyzwaniem. W trakcie wykładu zostaną zaprezentowane bazy danych oraz zasoby cyfrowe. Głównym zadaniem będzie zapoznanie uczestniczek i uczestników wykładu z bogactwem opisów w elektronicznych katalogach i inwentarzach wymienionych instytucji. Wykład urozmaici omówienie dostępnych bibliotek, muzeów i archiwów cyfrowych oraz możliwości personalizacji i pracy na wersjach elektronicznych zasobów tych instytucji.
Wykłady odbywają się dzięki wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego ze środków przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (DUN).
Information
See also
Biografie i biografizacje w literaturze i kulturze
Katedra Poetyki i Teorii Literatury IFP w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie zaprasza do udziału w konferencji naukowej Biografie i biografizacje w literaturze i kulturze, zaplanowanej w dniach: 24–25 listopada 2015 roku w głównym budynku Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie przy ul. Podchorążych 2. Proponujemy namysł nad wielowymiarowością osoby w biografii i autobiografii, sposobami ich tworzenia i wykorzystania w aspekcie teoretycznoliterackim, historycznoliterackim i kulturowym, w odniesieniu do strategii pisarsko-artystycznych, genologii oraz innych dziedzin, zjawisk i obszarów, w których zachodzi profilowanie osoby. Na Państwa zgłoszenia czekamy do 10 października 2015 roku. Kartę zgłoszeń można nadesłać w wersji papierowej (pocztą tradycyjną na adres wyróżniony w nagłówku, z dopiskiem: Biografie i biografizacje) albo elektronicznej na adres: kpitl.ifp@gmail.com Opłata konferencyjna wynosi 350 zł (dla doktorantów i naukowych pracowników emerytowanych 300 zł). Nie zapewniamy referentom noclegów. Gwarantujemy publikację wygłoszonych referatów, które otrzymają pozytywne recenzje, w czwartym numerze rocznika redagowanego w katedrze – „Studia Poetica” (w ramach uniwersyteckiej serii „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”), już wówczas – jak sądzimy – mieszczącego się wśród punktowanych periodyków; albo w książkowej publikacji zbiorowej. dr hab. Katarzyna Wądolny-Tatar dr Magdalena Roszczynialska mgr Jakub Knap
Procesy migracyjne a transfer kultury. Konteksty polskie i niemieckie / nowa seria wykładów w ramach Klaus Zernack Colloquium
Seminarium Klaus Zernack Colloquium to seria odbywających się co miesiąc wykładów Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie (CBH PAN), której patronują prof. Michael G. Müller (Instytut Historii Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle-Wittenberdze), prof. Robert Traba (CBH PAN) oraz prof. Igor Kąkolewski (CBH PAN). Głównym celem seminarium jest stworzenie forum do wymiany doświadczeń i poglądów, dotyczących aktualnie realizowanych projektów badawczych między historykami oraz przedstawicielami pokrewnych dyscyplin naukowych.
Tradycje o wojowniku w kulturze historycznej średniowiecza
W średniowiecznych wyobrażeniach ludzie miecza – prości wojownicy, rycerze czy też wielcy bohaterowie – często zajmowali miejsce zaszczytne. Sławni i wybitni, jak Roland, byli naśladowani. Opowieści im poświęcone pełniły specyficzną funkcję – kształtowały wzorce postępowań, egzemplifikowały cechy, którymi mieli charakteryzować się uczestnicy średniowiecznych bitew. Każda z tych postaci, wymodelowanych przez autorów opowieści, uosabiała cechy godne naśladowania, albo też – jak w przypadku zhańbionych tchórzy i zdrajców – zachowania godne potępienia. Tematem organizowanej przez nas konferencji są sposoby prezentacji bohaterów i antybohaterów – zarówno rzeczywistych, jak i fikcyjnych – w kulturze średniowiecznej Polski oraz Europy kręgu łacińskiego. Zależy nam na zademonstrowaniu, jak opowieści o wojownikach wchodziły w obręb historycznej świadomości społeczeństw średniowiecznych. Interesuje nas mechanizm działania mitów bohaterskich, który doprowadził do tego, że Starkadr, Teodoryk Wielki czy Attyla zastąpili w średniowiecznym świecie antycznych herosów. Warto przyjrzeć się również tym postaciom, które splamiły się tchórzostwem, uciekły z pola bitwy, zdradziły swych panów lub nawet podniosły rękę na swych władców. Chcemy możliwie najszerzej spojrzeć na elementy konstruujące tożsamość wojowników, również poprzez przykłady postaw antyheroicznych.
Spotkanie z cyklu „Biblioteka niemiecka". O niemieckiej literaturze grozy XVIII i XIX w.
Spotkanie w ramach cyklu wykładów, które przybliżą polskim odbiorcom literaturę niemieckojęzyczną. Na comiesięcznych spotkaniach omówiona zostanie twórczość najważniejszych autorów z tego kręgu językowego i zarazem autorów trafnych diagnoz współczesności, takich jak Reiner Maria Rilke, Franz Kafka, Thomas Bernhardt, Elfriede Jelinek, czy Herta Müller.