Przełamywanie antropocentryzmu w tekstach kultury dziecięcej i młodzieżowej / Tom 2 Nr 2 (2020)

W dziale „Studia” znalazło się sześć tekstów. Otwiera go artykuł Eweliny Rąbkowskiej, która poddała analizie przeobrażenia strategii przedstawiania tematyki zwierzęcej w polskiej literaturze dziecięcej i młodzieżowej w kontekście postawy empatii i refleksji etycznej. Aleksandra Butrymowicz opisała z kolei przemiany literackiego wizerunku wilka i zbadała wybrane (post)antropocentryczne zabiegi twórcze. Trzeci tekst o charakterze przekrojowym, autorstwa Anny Mik, zawiera analizę komparatystyczną motywów nie-męskiej i nie-dorosłej lub nie-ludzkiej dzikości w XXI-wiecznych książkach obrazkowych w kontekście słynnego picturebooka Maurice’a Sendaka Tam, gdzie żyją dzikie stwory (1963). Kolejne artykuły mają postać studiów przypadku. Dariusz Piechota zaprezentował interpretację powieści Jerzego Żuławskiego dla młodzieży Na srebrnym globie. Rękopis z Księżyca (1903) z perspektywy ekokrytycznej; autor położył nacisk na ewolucję relacji między człowiekiem a światem naturalnym. Michał Czajkowski zaproponował odczytanie serii o Muminkach (1945–1970) Tove Jansson jako opowieści o zmianach klimatycznych zachodzących w tekstowym uniwersum w kontekście zmieniającej się ilości, jakości i różnorodności pożywienia. Wreszcie, Karolina Sinkowska poddała refleksji wizerunek lisa jako bohatera powieści Pax (2016) Sary Pennypacker z perspektywy posthumanizmu i studiów nad zwierzętami.

W dziale „Varia” znalazł się artykuł Krzysztofa Rybaka poświęcony e-bookom (a także, kontekstowo, filmom animowanym) dotyczącym pandemii koronawirusa; autor przeprowadził analizę z perspektywy badań na dziecięcą książką informacyjną. Numer zawiera także cztery artykuły recenzyjne, z których trzy łączą się z tematem przewodnim tomu. Hanna Dymel-Trzebiatowska napisała o monografii Iwony Gralewicz-Wolny oraz Beaty Mytych-Forajter Po pierwsze. O literaturze dla dzieci (i nie tylko) z 2019 roku, zawierającej m.in. interpretacje utworów literackich prowadzone z perspektywy ekokrytycznej i animal studies. Perspektywę ekokrytyczną uwzględniła też Marta Stańczyk, która zrecenzowała książkę Wiosenna bujność traw. Obrazy przyrody w filmach o dorastaniu (2019) Karoliny Kostyry. Robert Gadowski z kolei poświęcił uwagę studium Anny Bugajskiej Engineering Youth: The Evantropian Project in Young Adult Dystopias (2019), które nawiązuje poniekąd do ostatniej z trzech postaci postantropocentryzmu opisanych przez Braidotti. Wreszcie, Weronika Kostecka napisała artykuł recenzyjny poświęcony monografii Magdaleny Bednarek Baśni przeobrażone. Transformacje bajki i baśni w polskiej epice po 1989 roku (2020).

(z Od redakcji)