Nowość wydawnicza
Jak ułatwić współpracę między badaczami w dziedzinie nauk humanistycznych a instytucjami dziedzictwa kulturowego. Poradnik
Nadrzędnym celem tego poradnika jest wsparcie współpracy między badaczami w dziedzinie nauk humanistycznych (literaturoznawstwa i kulturoznawstwa, historii, sztuki) oraz instytucjami dziedzictwa kulturowego poprzez podnoszenie świadomości w zakresie możliwości ponownego wykorzystania zasobów dziedzictwa w kręgach akademickich oraz zwiększanie widoczności zbiorów dziedzictwa dostępnych w Internecie.
Celem publikacji jest dostarczenie zarówno instytucjom dziedzictwa kulturowego, jak i badaczom know-how, przykładów dobrych praktyk, które wzmocnią współpracę między obydwiema stronami, oraz stymulowanie obiegu i ponownego wykorzystania zasobów dziedzictwa w sektorze akademickim.
Niniejszy dokument został przygotowany podczas praktycznych warsztatów dla przedstawicieli europejskiego środowiska akademickiego oraz osób zawodowo zajmujących się dziedzictwem, którzy działają na rzecz udostępnienia swoich zbiorów w Internecie, w celu promowania metod cyfrowych oraz ponownego wykorzystania materiałów związanych z dziedzictwem przez środowisko akademickie. Do udziału zaprosiliśmy badaczy w dziedzinie nauk humanistycznych, którzy wykazali zainteresowanie korzystaniem ze zdigitalizowanych zasobów kulturowych, oraz osoby zawodowo zajmujące się dziedzictwem, które tworzą wewnętrzne polityki instytucjonalne w zakresie udostępniania zasobów w Internecie. Warsztaty te odbyły się w Centrum Humanistyki Cyfrowej Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w dniach 19–20 czerwca 2018 r. Wśród zaproszonych ekspertów byli Natalie Harrower (Digital Repository of Ireland), Mark Sweetnam (Trinity College Dublin), David Brown (Trinity College Dublin) i Marcin Werla (Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe). Dodatkowo dwanaścioro osób z różnych krajów Europy zakwalifikowało się do uczestnictwa w warsztatach w otwartym naborze (ich nazwiska widnieją na liście współautorów niniejszego dokumentu). Uczestnicy warsztatów przyjrzeli się głównym problemom związanym z ponownym wykorzystaniem dziedzictwa w kontekście swojej wiedzy eksperckiej, a następnie przekształcili te dyskusje w niniejszy dokument w procesie tzw. book sprintu (przyp. tłum.: wspólnego pisania książki przez grupę osób w krótkim czasie), który był moderowany przez Kamila Śliwowskiego. Warsztaty i przygotowanie wytycznych zostały sfinansowane z grantu w ramach motywu DARIAH na rok 2017, który został przyznany projektowi Facilitating Cooperation Between Humanities Researchers and Cultural Heritage Institutions, przygotowanego wspólnymi siłami przez Instytut Badań Literackich PAN, Trinity College Dublin i Creative Commons Polska. Polską wersję poradnika opracowano w ramach projektu Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego TuEuropeana 2019 i sfinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Autorzy:
Angelaki Georgia;
Badzmierowska Karolina;
Brown David;
Chiquet Vera;
Colla Joris;
Finlay-McAlester Judith;
Grabowska Klaudia;
Hannesschläger Vanessa;
Harrower Natalie;
Howat-Maxted Freja
Ilvanidou Maria;
Kordyzon Wojciech;
Król Magdalena;
Losada Gómez,
Antonio Gabriel;
Maryl Maciej;
Reinsone Sanita;
Suslova Natalia;
Sweetnam Mark;
Śliwowski Kamil;
Werla, Marcin
Spis treści
4 Badacze i instytucje dziedzictwa kulturowego – współpracujcie ze sobą!
7 Strategie współpracy
8 Rozumienie wzajemnych potrzeb
8 Rekomendacje dla IDK
9 Rekomendacje dla badaczy
11 Standardy i otwarty dostęp na zasadach FAIR
12 Dane, które są FAIR: ułatwianie wymiany danych między badaczami a IDK
13 Rekomendacje dla IDK
13 Rekomendacje dla badaczy
15 Komunikacja i upowszechnianie
16 Rekomendacje dla badaczy
17 Rekomendacje dla IDK
19 Przykłady udanej współpracy między instytucjami a badaczami
20 Przykład nr 1: Cyfrowe archiwum łotewskiego folkloru
21 Przykład nr 2: Listy 1916–1923
23 Przykład nr 3: EMOTIVE
25 Przykład nr 4: ODIS Internetowa Baza Struktury Pośredników
26 Przykład nr 5: Inspirująca Irlandia
28 Przykład nr 6: Żydowskie wspomnienia i pamiątki rodzinne
29 Przykład nr 7: Baza archeologiczna LIMC (Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae)
31 Autorzy