Kalanie własnego gniazda. Kultura, prawo, społeczeństwo

Nestbeschmutzer, „ta/ten, co kala własne gniazdo”, to postać strukturalnie niespokojna i nerwowa. Jest zawieszona pomiędzy dwoma światami: tym, który będąc jej tak dobrze znany, napawa ją odrazą i tego, ku któremu kieruje swój głos prawdy. Pierwszy to świat jej własnej wspólnoty, jej kraju czy języka, w którym nie tylko dzieje się źle, ale zło działa przy milczącym wsparciu społeczności. Drugi to albo rzeczywistość zewnętrzna – inna rodzina, inne miasto, inny kraj czy kontynent – albo wyobrażony świat wolności, który tkwi gdzieś jeszcze w umysłach ludzi i potrzebuje nazwania rzeczy po imieniu, by się odrodzić spod duszącego ucisku społecznych tabu. Życie Nestbeschmutzera jest zwykle pasmem trudów. Pierwszy świat takiej osoby nienawidzi, często ściga ją i opluwa; drugi często nie chce jej słuchać.

Propozycje tematów:

1. Rodzina, miasto, społeczeństwo, kraj, religia, dziedzictwo – zakres krytyki Nestbeschmutzera kiedyś i dziś.
2. Kto kala swoje gniazdo? Artystyczne, prawne, polityczne i psychologiczne konteksty strategii podmiotowej.
3. Nestbeschmutzer, Whistleblower czy kalający gniazdo? Językowe i przekładowe konteksty zagadnienia.
4. Nestbeschmutzer a nowoczesna tożsamość narodowa – powiązania, krytyka, współzależności.
5. Czy Nestbeschmutzer może być zbawiony? Społeczne, narodowe i religijne konsekwencje kalania własnego gniazda.
6. Czy autobiografią można kalać własne gniazdo? Wyznania, biografie i dokumenty osobiste wobec dominującego dyskursu historycznego.
7. Nestbeschmutzer, czyli rozdrapywanie ran. Związki twórców i uczestników debaty publicznej z własną oraz dziedziczoną pamięcią.
8. Od Benjamina Franklina do Chelsea Manning i Edwarda Snowdena. Whistleblower i amerykańska tradycja kalania własnego gniazda.
9. National Whistleblower Appreciation Day, czyli przemiany dyskursu publicznego i strategii państwowych wobec Whistleblowerów.
10. Jedwabne i inne sąsiedzkie pogromy Żydów w Polsce. Prawda historyczna a interesy wspólnoty narodowej w kontekście ujawniania przeszłości.
11. Przeciwko kalaniu własnego gniazda. Narodowe wyobrażenia o spójnej historii Polski.
12. Kontrowersje wokół sformułowania „polskie obozy koncentracyjne”. Rzeczywistość medialna i prawna.
13. Rola Nestbeschmutzera wobec dominującej historii narodowej oraz historii mniejszości.
14. Tradycja kalania własnego gniazda w kulturze europejskiej – światopogląd, strategie, tradycje.
15. My/Oni, czyli wspólnota, jednostka, wykluczenie i konflikt w kontekście kalania własnego gniazda.
16. Polityka historyczna wobec kalających własne gniazda.
17. Ofiary, stygmaty i dziedziczenie pamięci. Przeszłość i krytyka w polskim, europejskim i międzynarodowym dyskursie publicznym.
18. Media i „kalający własne gniazdo”.
19. Nestbeschmutzer jako wróg publiczny czy sumienie narodu?
20. Kłamstwo czy kalanie własnego gniazda? Retoryka milczenia i bez-prawdy.
21. „To jest kalanie własnego gniazda, w mojej generacji byłoby to zupełnie nie do przyjęcia” (Lech Wałęsa) – rewizje, zmiany generacyjne, zmiany dyskursu publicznego oraz zmiany oceny Nestbeschmutzera współcześnie.
22. Niechciane debaty i niewygodne książki. Jan Tomasz Gross, Marcin Kącki, Anna Bikont i inni.
23. Prawda nas wyzwoli vs. „pranie brudów we własnym domu”. Frazeologia, retoryka i estetyka wypowiedzi o kalaniu własnego gniazda.
24. „Donoszenie na Polskę”, czyli kim jest Nestbechmutzer w środkowej Europie XXI wieku.
25. Thomas Bernhard, Elfriede Jelinek, Ulrich Seidl, Michael Haneke… Austria jako wzór kalanego gniazda.
26. Granice wolności słowa „kalających własne gniazdo” w orzecznictwie trybunałów międzynarodowych (szczególnie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości UE), trybunałów konstytucyjnych oraz sądów krajowych.
27. Regulacje prawa karnego stosowane przeciwko „kalającym własne gniazdo”.
28. Prawne próby ustanowienia wizji historii.
29. Cenzura prewencyjna i represyjna wobec Nestbeschmutzerów.
30. Sposoby obrony „kalających własne gniazdo” przed sankcjami karnymi
31. Lista tematów ma charakter otwarty i nie powinna ograniczać propozycji referatów.