Poszerzanie poetyki: Figury, chwyty, struktury tekstowe / ogólnopolska konferencja naukowa

Zakład Komparatystyki I Pracownia Badań Intersemiotycznych i Intermedialnych Instytutu Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz Polskie Stowarzyszenie Komparatystyki Literackiej zapraszają do udziału  w ogólnopolskiej konferencji naukowej: "Figury, chwyty, struktury tekstowe", która odbędzie się na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego 9–10 września 2019 roku w ramach cyklu konferencyjnego "Poszerzanie poetyki".

Jako dziedzina badawcza poetyka kształtowała się głównie w kontekście refleksji nad literaturą – w toku opisu jej dzieł. To literatura stanowiła przestrzeń prototypową poetyki i centrum odniesienia dla badań poetologicznych innych sztuk. W ostatnich latach poetyka stała się jednak znaczącą inspiracją do opisu różnych – nie tylko literackich i artystycznych – form semiotycznych: badacze analizują poetykę nowych mediów, poetykę dyskursów a nawet poetykę doświadczenia.

Cykl konferencyjny stawia sobie za cel spojrzenie na poetykę jako na dziedzinę humanistyki lokującą się ponad jej dyscyplinami – transdyskursywną i transmedialną, dostarczającą narzędzi opisu wszelkiego typu przekazów oraz rozwijającą arsenał własnego instrumentarium na skutek badań form tekstowych różnych dyskursów i mediów. Nie jest to arsenał niezmienny. Wręcz przeciwnie. Organizacja znakowa i technologie zapisu tekstów, systemy medialne, dyskursywne, kultury modelują kategorie poetyki, przekształcając jej narzędzia w coraz bardziej skomplikowane struktury a wreszcie strategie tekstowe. W efekcie badania poetologiczne pozwalają rozpoznać formy tekstualności, dyskursywności – a w konsekwencji określić stan kultury w danym momencie historycznym.

Chodzi zatem o badanie poetyki w kontekście najrozmaitszych form jej istnienia, jej mocy kreacyjnej oraz sprawczej. Cykl jest projektem komparatystycznym, epistemologicznym oraz interpretacyjnym – lokującym poetykę w najrozmaitszych kontekstach i odkrywającym zapisane w niej perspektywy oglądu tekstu; badającym relacje, w jakie wchodzi z różnymi sztukami, dyskursami, mediami, wreszcie rozmaitymi perspektywami badawczymi. Zadajemy pytanie o to, jak sposoby użytkowania i istnienia tekstu – jego organizacja znakowa, uwarunkowania technologiczne, pełnione funkcje, sposoby jego odbioru i obchodzenia się z nim modelują poetykę oraz jak następnie ta przemodelowana poetyka oddziałuje na teksty różnych sztuk, dyskursów, mediów.

W pierwszej odsłonie cyklu zatytułowanej "Figury, chwyty, struktury tekstowe" proponujemy rozważenie następujących zagadnień:

• funkcjonalność kategorii poetologicznych w opisie zjawisk współczesnej kultury;
• nowe figury i formy tekstowe, które powstają; adaptacje i reinterpretacje figur i form zastanych; co sprzyja figuracyjności a co ją hamuje;
• uwarunkowania dyskursywne figur – jak dyskursy: sztuki, nauki, religii, edukacji, prawa, polityki, ekonomii kształtują figury i strategie tekstowe i odwrotnie: jakie figury i strategie są przez nie wybierane;
• figury w przestrzeni tekstów słownych (oralnych i piśmiennych) i tekstów mieszanych; przekazów dźwiękowych, wizualnych, audiowizualnych, interaktywnych; różnosemiotyczne reprezentacje tych samych figur i analogicznych struktur tekstowych;
• zabiegi literackie inspirowane innymi sztukami oraz innymi niż sztuka dyskursami;
• chwyty, struktury tekstowe wypracowane w toku opisu, badania tekstów nieliterackich;
• modelowanie poetyki przez kierunki w sztuce, tendencje artystyczne, nurty filozoficzne;
• udział myśli filozoficznej w tworzeniu, poznawaniu, reinterpretowaniu figur;
• remediacje figur, chwytów, struktur tekstowych;
• sprawczość figur – na ile rządzą myśleniem o tekście, wyznaczają sposób istnienia tekstu, gatunku; na ile wyzwalają tekst, na ile go zniewalają (ograniczają);
• wartość estetyczna a poznawcza i manipulacyjna figur, struktur i strategii tekstowych;
• inne, niepomyślane tutaj.

Zapraszamy do dyskusji.

Organizatorzy konferencji

dr Robert Birkholc

dr Piotr Kubiński

dr hab. Ewa Szczęsna, prof. ucz.

Zgłoszenia propozycji tematów wraz ze streszczeniem (500­800 znaków) prosimy nadsyłać pod adresem kompar.polon@uw.edu.pl do 23 czerwca 2019 roku. Informujemy też, że przewidywana opłata konferencyjna wynosi 350 zł.

Informację dotyczącą przyjęcia tematu wystąpienia na konferencję prześlemy Państwu do 1 lipca 2019 roku. Po tym czasie przekażemy też pozostałe dane organizacyjne.