XVII Dni Polonistyki na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego – w roku jubileuszy

z

Podczas konferencji

z

W pałacu Balińskich

W dniach 16-17 maja 2019 r. na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego odbyły się tradycyjne XVII Dni Polonistyki. W roku kilku ważnych jubileuszy miały one charakter wyjątkowo uroczysty. 1 kwietnia minęła 440. rocznica założenia Akademii Wileńskiej, dzisiejszego Uniwersytetu Wileńskiego, natomiast na początku października będziemy obchodzili 100. rocznicę wskrzeszenia uczelni - po 87 latach - pod nazwą Uniwersytetu Stefana Batorego. Właśnie ta druga rocznica była motywem przewodnim pierwszego dnia Święta Polonistyki.

Dni Polonistyki rozpoczęły się 16 maja od międzynarodowej konferencji studenckiej. Uroczystego otwarcia imprezy dokonała prodziekan Wydziału Filologicznego ds. nauczania doc. dr Diana Šileikaitė-Kaishauri, która przywitała uczestników konferencji, ich kolegów i wykładowców, a także gości, wśród których była 18-osobowa grupa studentów z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z opiekunem dr Małgorzatą Burtą na czele. Z myślą o  uczestnikach i gościach konferencji studentki I roku,  Ewelina Czarnecka i Aneta Savelytė, przygotowały prezentację na temat studiów polonistycznych na Uniwersytecie Wileńskim i historii Dni Polonistyki. Następnie odbyły się obrady, podczas których wygłoszonych zostało 10 referatów. Ich autorki, cztery doktorantki i sześć studentek, reprezentujących sześć uniwersytetów (Uniwersytet Wileński, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytet Śląski w Katowicach) przedstawiły wyniki swoich badań z kilku dziedzin: historii, literaturoznawstwa, językoznawstwa i prasoznawstwa. Tak np. mgr Katarzyna Ostrowska z UJKK (uczestnicząca w konferencji wileńskiej po raz czwarty) wygłosiła referat na temat reportażu literackiego Jarosława Mikołajewskiego Wielki przypływ, a  jej młodsza koleżanka  Katarzyna Pietrzyk mówiła o koncepcji sprawiedliwości w wywiadzie Niebo dla średnio zaawansowanych Szymona Hołowni i ks. dr. Grzegorza Strzelczyka.  Mgr Yuliya Domitrak z Ukrainy, doktorantka Wydziału Artes Liberales UW, przedstawiła prezentację na temat: Korpus tekstów w badaniach nad konkurencją leksyki rodzimej i obcej w gwarach polskich na Brasławszczyźnie – aspekt metodologiczny, a reprezentantka UAMP mgr Katarzyna Janik-Borecka analizowała nazwy polskich miejscowości  pochodzące  od wyrazu „lipa”. Z uwagi na rok jubileuszowy Juliusza Słowackiego dwa referaty dotyczyły twórczości tego poety: Na co patrzył Juliusz Słowacki, czyli o „Godzinie myśli” (Aleksandra Ostaszewska  z UKSW) oraz  Donkichotyzm w „Anhellim”  Juliusza Słowackiego (Paulina Łosoń z UŚ). Reprezentantki rodzimej polonistyki na obiekt swoich badań wybrały recepcję twórczości Adama Mickiewicza (Karolina Słotwińska)  i Czesława Miłosza (Augustyna Greiciun-Minakowska, Ilona Maszkiewicz).  Absolwentka polonistyki wileńskiej, a obecnie doktorantka Wydziału Historycznego UAMP, mgr Sabina Jakutowicz przypomniała o najnowszej recepcji Michała Kleofasa Ogińskiego na Litwie.

Tego samego dnia odbyło się ogłoszenie wyników Konkursu wiedzy o Uniwersytecie Stefana Batorego, którego odbiorcami byli uczniowie klas 9-12  szkół polskich na Litwie. Uczestnicy konkursu musieli odpowiedzieć na 10 pytań na temat osób i wydarzeń z dziejów Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Pytania dotyczyły zarówno Marszałka Józefa Piłsudskiego, prof. Ferdynanda Ruszczyca, prof. Stefana Erenkreutza, Czesława Miłosza i innych „żagarystów”, jak też takich ważnych i ciekawych inicjatyw, jak szopki akademickie czy inscenizacja pokonania przez tajemniczego rycerza groźnego potwora - wileńskiego bazyliszka. Ogółem w Konkursie wzięło udział 20 uczniów ze szkół w Wilnie, z rejonu wileńskiego oraz jedna z rejonu solecznickiego. Koordynatorem Konkursu była dr Teresa Dalecka, która ogłosiła wyniki i wręczyła nagrody rzeczowe (gadżety uniwersyteckie), ufundowane przez Ambasadę RP w Wilnie, zwycięzcom oraz dyplomy i nagrody książkowe wszystkim uczestnikom. Na uroczystość wręczenia nagród przybyli nie tylko laureaci, ale też ich koledzy i nauczyciele, najliczniejszą grupkę stanowili uczniowie z Gimnazjum im. Jana Pawła II z polonistką Anną Jasińską na czele. Właśnie uczennica tej szkoły Wanesa Jewdokimenko (klasa II D) zajęła II miejsce w Konkursie. Miejsce III przypadło reprezentantce rejonu wileńskiego Iwonie Gilewskiej z Rukojń, natomiast zwyciężczynią okazała się Margarita Biveinytė z Gimnazjum im. J.I. Kraszewskiego, która nie tylko odpowiedziała poprawnie na wszystkie pytania, ale jej odpowiedzi były najbardziej wyczerpujące. Jej koleżanka z klasy równoległej, Katarzyna Żuromska, otrzymała wyróżnienie za bardzo staranne przygotowanie odpowiedzi w formie albumu z komentarzami do zdjęć.     

O godz. 15.00 uczestnicy konferencji studenckiej, Konkursu oraz studenci i goście Centrum Polonistycznego zostali zaproszeni na występ artystów Teatru Polskiego w Wilnie. Zaprezentowali oni spektakl poetycki Ogłaszam miasto Wilno najgorętszym punktem planety w reżyserii Bożeny Simanavičiūtė-Sosnowskiej, notabene absolwentki polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim. Siedmioro artystów przy pomocy plastycznych ruchów, muzyki, mimiki i słowa poetyckiego przeniosło widzów w wielobarwny i wielojęzyczny świat stolicy niegdyś Wielkiego Księstwa Litewskiego, a dzisiaj Litwy. Ze sceny brzmiały w różnych językach wiersze poetów kilku  pokoleń albo urodzonych w Wilnie (Z. Bohdanowiczowa, R. Mieczkowski, T. Tamošiūnas, A. Masalytė), albo związanych z nim  poprzez studia czy pracę (A. Mickiewicz, Cz. Miłosz, M. Łotocka, J. Vaičiūnaitė), albo też będących tu tylko okazyjnie, ale zauroczonych tym miastem (J. Brodski). Tematyka wileńska w tych tekstach przeplatała się ze sprawami uniwersalnymi, takimi jak np.: wspomnienia z dzieciństwa, miłość, przemijanie, kłopoty z tożsamością, dlatego była bliska wszystkim odbiorcom.

W dniu 17 maja uczestnicy Dni Polonistyki udali się na wycieczkę edukacyjno-integracyjną po zabytkach rejonu solecznickiego. Zwiedzili pałac Balińskich oraz cmentarz rodzin Śniadeckich i Balińskich w Jaszunach, muzeum w Gimnazjum im. P.K. Brzostwoskiego w Turgielach, teren dawnej Republiki Pawłowskiej, a także Muzeum Anny Krepsztul w Taboryszkach. Składamy serdecznie podziękowanie wszystkim, którzy byli naszymi przewodnikami podczas tej wycieczki: panu Kazimierzowi Karpiczowi, dyrektorowi pałacu Balińskich, pani Łucji Jurgielewicz, dyrektorce Gimnazjum im. P.K. Brzostowskiego w Turgielach, pani Teresie, która oprowadziła nas po kościele p.w. Wniebowstąpienia NMP w Turgielach, a także pani Danucie Mołoczko, kustoszowi Muzeum Anny Krepsztul w Taboryszkach, młodszej siostrze i przyjaciółce „nadwornej malarki Ostrobramskiej”. Słowa wdzięczności kierujemy przede wszystkim  do Ambasady RP w Wilnie  za dofinansowanie naszego projektu – ufundowanie nagród dla uczestników konkursu oraz pokrycie kosztów wycieczki.

Sukces tradycyjnych Dni Polonistyki przekonał o tym, że istnieje zapotrzebowanie na takie imprezy, które integrują wykładowców i studentów, młodzież akademicką z Wilna i Polski, a także stanowią formę reklamy studiów polonistycznych wśród uczniów szkół polskich na Litwie. 

Dr Irena Fedorowicz